આલ્કોહોલ
મદ્યાર્ક યુક્ત પીણું એક ઇથેનોલ ધરાવતું (જેને સામાન્ય રીતે આલ્કોહોલ કહેવામાં આવે છે) પીણું છે. મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાને સામાન્ય રીતે ત્રણ પ્રકારોમાં વહેંચવામાં આવે છે: બિઅર, વાઇન અને સ્પિરિટ્સ.
મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાનું ચલણ વિશ્વના મોટાભાગના દેશોમાં છે.ઇન્ટરનેશનલ સેન્ટર ઓફ અલ્કોહોલિક પોલિસી(આઇસીએપી) મુજબ, ૧૦૦થી વધુ દેશોમાં તેના ઉત્પાદન, વેચાણ અને ઉપયોગ નિયંત્રિત કરવા માટે કાયદો છે. ખાસ કરીને, આવા કાયદા તેની કાયદા મુજબ ખરીદી અને પીવા માટેની લઘુત્તમ વયમર્યાદા નિર્દેશિત કરે છે.
આ લઘુત્તમ વયમર્યાદા ૧૬ થી ૨૫ વર્ષની વચ્ચેની હોય છે, તેનો આધાર રાષ્ટ્ર અને પીણાના પ્રકાર પર રહેલો છે. મોટાભાગના દેશોમાં તે માટેની વયમર્યાદા ૧૮ વર્ષની છે.
મદ્યાર્કનું ઉત્પાદન અને ઉપયોગ, શિકારી-સંગ્રહકર્તાના સમયના લોકોથી લઇને દેશ-રાજ્ય સુધી વિશ્વની મોટાભાગની સંસ્કૃતિઓમાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે. મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાઓ આ સંસ્કૃતિઓની સામાજિક ઘટનાઓનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. ઘણી સંસ્કૃતિઓમાં સામાજિક સંપર્કમાં આવા પીણાં અગત્યની ભૂમિકા નિભાવે છે. ખાસ કરીને મદ્યાર્કની ચેતાકીય અસરને કારણે.
મદ્યાર્ક એક મનોસક્રિય ડ્રગ છે, જેમાં હતાશામય અસર હોય છે. એક ઉચ્ચ રક્ત મદ્યાર્ક સામગ્રીને સામાન્ય રીતે કાયદાકીય મદ્યપાન માનવામાં આવે છે, કારણ કે તે ધ્યાન આપવાની ક્ષમતા ઘટાડી દે છે અને પ્રતિક્રિયા આપવાની ગતિને પણ ધીમી કરી દે છે. મદ્યાર્કના નશાની આદત પડી શકે છે, અને મદ્યાર્કના નશાની ટેવ પડવાની પરિસ્થિતિને માદકતા કહેવાય છે.
મદ્યાર્કના ઓછા પ્રમાણવાળા મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાઓ(બિયર અને વાઇન) ખાંડ અથવા સ્ટાર્ચ યુક્ત વનસ્પતિને આથો લાવીને બનાવવામાં આવે છે. મદ્યાર્કના વધુ પ્રમાણવાળા મદ્ય પીણીઓ(સ્પિરિટ્સ)નું બનાવવાનું કામ આસવન બાદ તેને આથો લાવીને કરવામાં આવે છે.
બિઅર વિશ્વમાં સૌથી જૂનું અને સૌથી વધુ વ્યાપક રીતે છોછ વગર ઉપયોગમાં લેવાતું માદક પીણું છે અને તે ચા તેમજ પાણી પછી ત્રીજુ સૌથી વધુ લોકપ્રિય પીણું છે. તેને સામાન્ય રીતે અનાજના દાણાઓમાંથી નિકળતા સ્ટાર્ચનો આથો લાવીને તેમજ તેનું આસવન કરીને બનાવવામાં આવે છે – મોટેભાગે તે ફણગાવીને સુકવેલા જવમાંથી, કે પછી ઘઉં, મકાઈ અથવા ચોખાનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે.
જે માદક પીણાઓને આથો લાવ્યા બાદ નિસ્યંદિત કરવામાં આવ્યા હોય, અનાજ વગરના સ્રોતો જેમકે દ્રાક્ષ કે મધને આથો લાવીને અથવા ફણગાવ્યા વગરના અનાજના દાણાંઓને આથો લાવ્યા વગર બનાવવામાં આવ્યા હોય તેવા પીણીને બિઅરના રૂપમાં ગણવામાં આવતા નથી.
લાગર અને એલ બિઅરના બે મુખ્ય પ્રકારો છે. એલને પેલ એલ, સ્ટાઉટ, અને બ્રાઉન એલ જેવા બીજા પ્રકારોમાં પણ વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. મોટાભાગના બિઅરમાં હોપનો સ્વાદ હોય છે, જેનો સ્વાદમાં કડવાશ ઉમેરે છે અને જે કુદરતી સંગ્રહ રક્ષક જેવું કામ કરે છે. અન્ય સ્વાદ જેમકે ફળો અને ઔષધોનો ઉપયોગ પણ કરી શકાય છે.
બિઅરની મદ્યાર્ક યુક્ત શક્તિ સામાન્ય રીતે ચાર થી છ ટકાની માત્રાવાળા મદ્યાર્ક(ABV) જેટલી હોય છે, પણ આ માત્રા એક ટકાથી ઓછી અને ૨૦ ટકાથી વધુ પણ હોઇ શકે છે. બિઅર ઘણાં દેશોમાં પીવાની સંસ્કૃતિના અંગ સમાન છે અને ઘણી સામાજિક પરંપરાઓ જેમકે બિઅર ઉત્સવ, પબ સંસ્કૃતિ, પબની વિવિધ રમતો અને પબ ક્રોલિંગ તેની સાથે જોડાયેલા છે.
બિઅર બનાવવા સાથે જોડાયેલી મુખ્ય બાબતો રાષ્ટ્રીય અને સાંસ્કૃતિક સીમાઓ પાર એક સાથે જાય છે. બિઅર બનાવવાનો ઉદ્યોગ વૈશ્વિક અવકાશ ધરાવે છે, ઘણી બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ અને હજારો નાના ઉત્પાદકો જે પ્રાંતિય ઉત્પાદકોથી લઇને મુખ્ય ઉત્પાદકો સુધી ફેલાયેલો છે, તે આ વ્યાપારમાં રોકાયેલા છે.
વાઇન દ્રાક્ષમાંથી બનાવવામાં આવે છે, અને ફ્રૂટ વાઇન ફળોમાંથી બનાવવામાં આવે છે જેમકે આલુ, ચેરી અથવા સફરજન. વાઇન બનાવવા એક લાંબી(પૂર્ણ) આથો લાવવાની પ્રક્રિયા થતી હોય છે, અને આ લાંબા સમયની પ્રક્રિયા(મહિનાઓ કે વર્ષ લાંબી) છે, જેના કારણે ૯ ટકા થી ૧૬ ટકા એબીવી મદ્યાર્ક બને છે. સ્પાર્કલિંગ વાઇન બોટલમાં ભરતા પહેલા તેમાં થોડી ખાંડ ભેળવીને બનાવી શકાય છે, જેના કારણે બોટલમાં ફરી એકવાર આથો લાવવાની પ્રક્રિયા થાય છે.
પીણાંમાં મદ્યાર્કની સાંદ્રતાને સામાન્ય રીતે માત્રા અનુસાર મદ્યાર્ક (ABV)માં અથવા અમેરિકામાં પ્રૂફમાં આંકવામાં આવે છે. અમેરિકામાં, પ્રૂફ ૬૦ ડીગ્રી ફેરનહીટ પર માત્રા પ્રમાણે મદ્યાર્કના ટકાથી બેગણા હોય છો (ઉદાહરણ તરીકે ૮૦ પ્રૂફ ૪૦ ટકા ABV). પૂર્વમાં ડિગ્રી પ્રૂફ નો ઉપયોગ બ્રિટનમાં કરવામાં આવે છે, જ્યાં ૧૦૦ ડીગ્રી પ્રૂફ ૫૭.૧ ટકા અબ્વ બરાબર હતું. ઐતિહાસિક દ્રષ્ટિએ, આ સૌથી વધુ નિસ્યંદિત સ્પિરિટ હતું, જેમાં દારૂગોળાના પાવડરને બાળવામાં આવતો હતો.
સાધારણ આસવન દ્વારા ૯૫.૬ ટકા ABV(૧૯૧.૨ પ્રૂફ)થી વધારે મદ્યાર્ક બનાવી શકાતું નથી, કારણ કે આ પરિસ્થિતિમાં મદ્યાર્ક પાણી સાથે એજિયોટ્રોપ હોય છે. જે સ્પિરિટમાં મદ્યાર્કની માત્રા સૌથી વધારે છે અને તેમાં કોઇ તે ઉપરાંતનો સ્વાદ નથી હોતો તેને કુદરતી સ્પિરિટ કહેવામાં આવે છે.
સામાન્ય રીતે, ૧૭૦ પ્રૂફના કોઇપણ નિસ્યંદિત નશીલા પીણાંને કુદરતી સ્પિરિટ માનવામાં આવે છે. મદ્યાર્કની સાંદ્રતા ૧૮ ટકા થી વધારે હોય તો મોટાભાગની યીસ્ટનું પુનઃ ઉત્પાદન થઇ શકતું નથી, તેથી વાઇન, બિઅર અને સેક જેવા આથો લાવીને બનાવેલા પીણાઓની આથો લાવવાની શક્તિની તે વ્યવહારિક મર્યાદા છે. યીસ્ટના સ્ટ્રેન્સ વિકસિત કરવામાં આવે છે જેને ૨૫ ટકા ABVના દ્રાવણમાં ફરી ઉત્પાદિત કરી શકાય છે.
પ્રમાણભૂત પીણાં રાષ્ટ્રીય પીણાં હોય છે, જેમાં શુદ્ધ મદ્યાર્કની નક્કી કરેલી માત્રા હોય છે. ઘણાં દેશોમાં દારૂના સેવનની માત્રા નિર્ધારિત કરવા માટે પ્રમાણભૂત પીણાંનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તેને સામાન્ય રીતે બિઅર, વાઇન અથવા સ્પિરિટ્સના માપના રૂપમાં વ્યક્ત કરવામાં આવે છે.
પિરસવાના પ્રમાણ કે મદ્યપીણાંના પ્રકારને ધ્યાનમાં લીધા વીના પ્રમાણભૂત પીણાંમાં હંમેશા મદ્યાર્કની માત્રા એક સરખી હોય છે. પ્રમાણભૂત પીણું દરેક દેશમાં ભિન્ન હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઓસ્ટ્રેલિયામાં તે ૭.૬૨ મિલી(છ ગ્રામ) મદ્યાર્ક છે જ્યારે જાપાનમાં તે ૨૫ મિલી(૧૯.૭૫ ગ્રામ) છે.
બ્રિટનમાં મદ્યાર્કના એકમની વ્યવસ્થા છે જે દારૂના સેવન માટે માર્ગદર્શિકાનું કામ કરે છે. મદ્યાર્કનો એક એકમ ૧૦ મિલી નિર્ધારિત છે.ખાસ પ્રકારના પીણાંમાં હાજર એકમોની સંખ્યા બોટલ પર છપાયેલી હોય છે. આ પરંપરા એ લોકો માટે છે જે પોતાના પીણાંમાં મદ્યાર્કની માત્રા નિયંત્રિત કરવા માંગતા હોય, તેનો ઉપયોગ પિરસવાનું પ્રમાણ નિર્ધારિત કરવા માટે કરવામાં આવતો નથી.
અમેરિકામાં, પ્રમાણભૂત પીણાંમાં ૦.૬ અમેરિકન પ્રવાહિ આઉન્સ (૧૮ મિ.લિ) મદ્યાર્ક હોય છે. તે૧૨-અમેરિકન-પ્રવાહિ-આઉન્સ (૩૫૦ મિ.લિ) બિઅરના ગ્લાસ ૫-અમેરિકન-પ્રવાહિ-આઉન્સ (૧૫૦ મિ.લિ) વાઇનના ગ્લાસ,૧.૫-અમેરિકન-પ્રવાહિ-આઉન્સ (૪૪ મિ.લિ) અથવા ૪૦ ટકા ABV(૮૦ પ્રૂફ) સ્પિરિટના ગ્લાસમાં રહેલી મદ્યાર્કની માત્રા છે.
યુનાઇટેડ કિંગ્ડમ
બ્રિટનમાં, લાયસન્સ મેળવેલી જગ્યામાં પિરસવાનું પ્રમાણ વજન અને માપના અધિનિયમ(૧૯૮૫)ને આધીન હોય છે. સ્પિરિટ્સ(જિન, વ્હીસ્કી, રમ અને વોડકા)ને ૨૫ મિલિગ્રામ કે તેના ગુણાંકો, અથવા ૩૫ મિલિગ્રામ કે તેના ગુણાંકોની માત્રામાં વેચવુ જોઇએ. ચિન્હનો ઉપયોગ ચોક્કસ થવો જોઇએ જેમાં ઉપયોગમાં લેવાયેલ ૨૫ મિલિગ્રામ અથવા 35 મિલિગ્રામનું માપ અંકિત કરેલું હોય.
બિઅર સામાન્ય રીતે પિંટ્સ(૫૬૮ મિલિલીટર)માં આપવામાં આવે છે, પણ કાયદા પ્રમાણે તેને અડધા પિંટ અથવા તૃત્યાંશ પિંટમાં પણ આપી શકાય છે. પારંપરિક રીતે, બિઅરના ગ્લાસ પર એક મુંગટના ચિન્હનો ઉપયોગ તે દર્શાવવા માટે કરવામાં આવે છે કે ગ્લાસ પૂર્ણ કદનું માપ ધરાવે છે. ૨૦૦૮ માં, ૩૦૦ વર્ષથી વધુના ઉપયોગ પછી આ ચિન્હને યૂરોપ વ્યાપક ચિન્હ "CE"(કન્ફર્માઇટ યુપોરિની ) થી બદલી નાખવામાં આવ્યું છે. મુખ્ય દારૂ નિર્માતાઓ અને પબ કંપનીઓએ તેને હટાવવાની સામે અભિયાન ચલાવ્યું હતું.
યુકેની બહારનું યુરોપ
બાર અને રેસ્ટોરન્ટમાં બિઅર સામાન્ય રીતે ૪૦૦ કે ૫૦૦ મિલીલીટરના ગ્લાસમાં આપવામાં આવે છે, પણ તે બદલાતુ રહે છે, અને ક્યારેક ક્યારેક એક લીટર સુધી પણ પહોંચી જાય છે.
નેધરલેન્ડ અને બેલ્જિયમમાં પ્રમાણભૂત પિરસવાનું પ્રમાણ પિલ્સનર માટે ૨૫૦ અને ૫૦૦ મિલી હોય છે જ્યારે એલ્સ માટે 300 થી 330 મિલીલીટર.
મદ્યાર્ક સપ્રમાણ રૂપમાં ઘણાં ચરબીવાળા પદાર્થો અને જરૂરી તેલોંનું સારૂ દ્રાવક છે. તેની આ ખાસિયત નશીલા પીણાં, અને ખાસ કરીને નિસ્યંદિત કરેલા પીણાંને સ્વાદિષ્ટ બનાવવાના મસાલા અને રંગના ઉપયોગને સરળ બનાવી દે છે. સ્વાદ પીણાંની મૂળભૂત સામગ્રીમાં કુદરતી રીતે જ હાજર હોઈ શકે છે. એવું પણ શક્ય છે કે બિઅર અને વાઈન આથો લાવવામાં આવે તે પહેલા સ્વાદ યુક્ત હોય.
સ્પિરિટ્સ આસવન પહેલા કે તે દરમિયાન સ્વાદ યુક્ત હોઈ શકે. કેટલીક વાર સ્વાદ મેળવવા માટે પીણાઓને મહિનાઓ કે વર્ષો સુધી ઓક બેરલમાં, સામાન્ય રીતે અમેરિકી કે ફ્રાંસ ઓકમાં રાખવામાં આવે છે.સ્પિરિટ્સની ઘણી બ્રાન્ડમાં બોટેલિંગ દરમિયાન બોટલમાં ફળો અથવા ઔષધો મેળવવામાં આવે છે.
ઘણાં દેશોમાં લોકો બપોરના ભોજન અને રાત્રીના ભોજન સાથે દારૂનું સેવન કરે છે. અભ્યાસ દ્વારા જાણવા મળ્યું છે કે જ્યારે દારૂ પીતા પહેલા જમવામાં આવે તો દારૂનું અવશોષણ ઓછુ થઇ જાય છે, અને લોહીમાં જે દરે મદ્યાર્ક ઓછુ થાય છે તેમાં વધારો છે. દારૂના ઝડપી ઉન્મૂલનની વ્યવસ્થાને ભોજનના પ્રકાર સાથે કોઇ સંબંધ નથી. શક્ય છે કે મદ્યાર્ક ચયાપચય એન્ઝાઇમ અથવા લિવરના રક્ત પ્રવાહમાં ખાદ્ય પ્રેરણા વધી જાય છે.
જ્યારે સાર્વજનિક સૌચાલય ઓછા હતા તેવા સમય અને જગ્યાઓ (મધ્યકાલીન યૂરોપ)માં દારૂનું સેવન પાણીથી થતી બિમારીઓ જેમ કે કોલેરાથી બચવા માટે કરવામાં આવતું હતું. ખાસ કરીને, નાની બિઅર અને ફોક્સ વાઇનનો ઉપયોગ આ ઉદ્દેશ માટે કરવામાં આવતો હતો.
મદ્યાર્ક જીવાણુઓને મારે છે, પણ આ પીણાઓમાં તેની ઓછી સાંદ્રતાને કારણે તેની અસર મર્યાદિત હોય છે. વધુ અગત્યનું છે કે પાણીને ઉકાળવાથી(બિઅર બનાવવા માટે જરૂરી) અને યિસ્ટને વિકસાવવાથી(બિઅર અને વાઇનમાં આથો લાવવા માટે જરૂરી) જોખમી સૂક્ષ્મ જીવાણુંઓ મરી જાય છે.
આ પીણાઓમાં ઉપલબ્ધ સામગ્રી તેને સાધારણ લાકડા કે માટીના કંટેનરોમાં મહિનાઓ કે વર્ષો સુધી ખરાબ થયા વગર સંગ્રહિત કરવામાં મદદ કરે છે. આ કારણે, સામાન્ય રીતે, ચાલક દળો, ખાસ કરીને આધુનિક કાળની શરૂઆતમાં લાંબી જહાજી યાત્રાઓ દરમિયાન, પાણી સાથે સંયોજનના મહત્વપૂર્ણ સ્રોતના રૂપમાં તેને જહાજોમાં આ પીણાઓને રાખવામાં આવતા હતા.
ઠંડીની ઋતુમાં, શક્તિશાળી નશીલા પીણાં, જેમકે વોડકાનું સેવન મોટેભાગે શરીરને ગરમ રાખવા માટે કરવામાં આવતું હતું. શક્ય છે એટલા માટે કે મદ્યાર્ક ભોજનની ઉર્જાને જલ્દી જ શોષિત કરે છે અને તેને પરિધીય રક્ત વાહિકાઓમાં ફેલાવે છે. પણ આ એક ખોટી માન્યતા છે કારણ કે ગર્મી ખરેખર શરીરની અંદરથી તેની બહારની તરફ સ્થાનાંતરિત થાય છે, અને તરત જ વાતાવરણમાં લુપ્ત થઇ જાય છે. જોકે, ફક્ત આરામ માટે આ ધારણાનું સ્વાગત કરવામાં આવે છે, પણ હાઇપોથર્મિયા ચિંતાનો વિષય છે.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં ૧૯૨૦ થી ૧૯૩૩ દરમિયાન મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાંના ઉત્પાદન અને વેચાણ પર રાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધ લાવીને તેને દૂર કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. આ સમયગાળો નિષેધ યુગ તરીકે જાણીતો થયો હતો. આ સમયે, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર અમેરિકાના બંધારણમાં કલમ ૧૮નું સંશોધન કરવામાં આવ્યું જેમાં સંપૂર્ણ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર અમેરિકામાં મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાના નિર્માણ, અને પરિવહનને પ્રતિબંધિત બનાવવામાં આવ્યું હતું.
આ પ્રતિબંધ અનઅપેક્ષિત પરિણામનું કારણ બની ગયું, જેના કારણે મોટા પાયે કાયદાનું અપમાન થવા લાગ્યું, મોટાભાગના લોકો ગેરકાયદે સ્રોતો દ્વારા દારૂ બનાવીને વેચવા લાગ્યા. આવી રીતે, દારૂના ગેરકાયદેસર નિર્માતાઓ અને વિક્રેતાઓ માટે આ એક આકર્ષક વેપાર બની ગયો, જેના પરિણામે લોકો સંગઠિત અપરાધ તરફ વળ્યા.
જેના પરિણામ સ્વરૂપે પ્રતિબંધ ખૂબજ અલોકપ્રિય થઇ ગયો,જેના કારણે છેવટે ૧૯૩૩માં ૧૮મી કલમને પાછી ખેંચી લેવામાં આવી. રાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધ પહેલા ૧૯મી સદીની શરૂઆતમાં, ઘણાં રાજ્યો અને વસ્તીઓએ પોતાના અધિકાર ક્ષેત્રમાં પ્રતિબંધ લાગુ કર્યો હતો. ૧૮મી કલમને પાછી ખેંચી લીધા બાદ, કેટલીક વસ્તીઓ(જે સૂકી કાઉન્ટીઝ તરીકે જાણીતી છે)એ મદ્યાર્કના વેચાણ પરનો પ્રતિબંધ ચાલુ રાખ્યો હતો.
બે નોર્ડિક દેશો(નોર્વે અને ફિનલેન્ડ) માં પણ ૨૦મી સદીની શરૂઆતનો સમયગાળો દારૂ પર પ્રતિબંધનો હતો. જેના પરિણામ સ્વરૂપે સામાજિક લોકતાંત્રિક અભિયાન ચલાવવામાં આવ્યું. પ્રતિબંધને સારૂ સમર્થન ન મળ્યું, તેના કારણે મોટાપાયે તેની દાણચોરી થવા લાગી.પ્રતિબંધના અંત બાદ, રાજ્ય દારૂ એકાધિકાર પ્રતિબંધો અને ઉચ્ચ કરો સાથે સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા.
આ પ્રતિબંધોમાંથી કેટલાંકને પાછળથી રદ કરવામાં આવ્યા હતાં. ઉદાહરણ તરીકે, ફિનલેન્ડના સુપરમાર્કેટમાં ફક્ત ૪.૭ ટકા ABV મદ્યાર્ક યુક્ત આથો લાવીને બનાવાયેલા પીણાં વેચવાની જ મંજૂરી છે, પણ સરકારની મોનોપોલી અલ્કો વાઇન અને સ્પિરિટ્સ વેચવાની મંજૂરી આપે છે. સિસ્ટમબોલાગેટ અને નોર્વેના વિનમોનાપોલેટમાં પણ આ જ સ્થિતિ છે.
૧૯૮૪માં રાષ્ટ્રીય દારૂ પીવાની લઘુત્તમ વયની કલમ, જેમાં રાજ્યોના સંધીય રાજમાર્ગ ભંડોળને દારૂ પીવાની લઘુત્તમ વય ૨૧ વર્ષ કરવાનો નિર્દેશ કરવામાં આવ્યો હતો, તે આવ્યા બાદ દરેક રાજ્યોમાં દારૂ ખરીદવાની અને રાખવાની (પણ તેમાં પીવાની આવશ્યકતા નથી) કાયદેસર ઉંમર ૨૧ વર્ષ કરી દેવામાં આવી છે.
સત્તર રાજ્યો (અર્કાનસન, કૈલિફોર્નિયા, કનેક્ટિકટ, ફ્લોરિડા, કેંટકી, મૈરીલેન્ડ, મૈસાચુસેટ્સ, મિસિસિપી, મિસૂરી, નેવાડા, ન્યૂ હેમ્પશાયર, ન્યુ મૈક્સિકો, ન્યૂયોર્ક, ઓકલાહોમા, રોડે આઇલેન્ડ, દક્ષિણ કૈરોલિના અને વાયોમિંગ) અને કોલંબિયાના જિલ્લાઓમાં સગીર વયના લોકોના દારૂ રાખવા સામે કાયદો છે, પણ તે કાયદાઓ સગીરો દ્વારા દારૂના ઉપભોગને પ્રતિબંધિત નથી કરતા.
તેર રાજ્યો (અલાસ્કા, કોલોરાડો, ડેલાવેયર, ઇલિનોઇસ, લ્યુસિયાના, મૈન, મિનેસોટા, મિસૂરી, મોંટાના, ઓહિયો, ઓરેગોન, ટેક્સાસ અને વિસ્કોસિન) માં સગીરોને તેમના માતા-પિતા અથવા તેમના માતા-પિતા દ્વારા અધિકૃત કોઇપણ વ્યક્તિ દ્વારા દારૂ આપવામાં આવે તો પીવાની ખાસ મંજૂરી મળી જાય છે. ઘણાં રાજ્યોમાં ધાર્મિક અથવા સ્વાસ્થ્ય કારણોથી ૨૧ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના યુવાનોને દારૂ પીવાની મંજૂરી છે.
સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકાના સીમા શુલ્ક કાયદા નિર્ધારિત કરે છે કે ૨૧ વર્ષથી ઓછી ઉંમરની કોઇપણ વ્યક્તિ દેશમાં કોઇપણ પ્રકાર કે કોઇપણ માત્રામાં મદ્યાર્ક લાવી શકતા નથી.
મોટાભાગના દેશોમાં નશામાં ગાડી ચલાવવાનું કાયદા વિરૂદ્ધ છે, જેમકે લોહીમાં મદ્યાર્કની નિશ્ચિત સાંદ્રતા સાથે કે વધુ પડતા મદ્યાર્ક સેવન બાદ ગાડી ચલાવવી. નિયમનું ઉલ્લંઘન કરવાના દંડમાં ચલાન, અસ્થાયી કે સ્થાયી રૂપે ડ્રાયવરનું લાયસન્સ જપ્ત અને જેલનો સમાવેશ થાય છે.
કાયદા પ્રમાણે લોહીમાં મદ્યાર્ક પ્રમાણ ૦.૦ ટકા થી ૦.૦૮ ટકા સુધી હોવું જોઇએ. આ રીતે નશામાં નૌકા ચાલન, નશામાં સાયકલ ચલાવવી, અને નશામાં રોલરબ્લેડિંગ કરવા પર પણ પ્રતિબંધ છે. સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકામાં ઘણાં સ્થળોએ વાહનના યાત્રી ડબ્બામાં મદ્યાર્ક યુક્ત પીણાંનું ખુલ્લુ કંટેનર રાખવું તે ગેરકાયદેસર છે.
VIJAY TRAMBADIYA
