अध्याय 15
घर, औषधी वनस्पती आणि फुलांनी वेढलेलं, गाव आणि त्याच्या शेतांचं विहंगम दृश्य देत होतं. बाकी मुलं वासरं, शेळ्या सोबत खेळत होती, तर पंडितजी आणि मीरा त्यांना बघत होते.
पंडितजीने स्वत:चं परिचय दिलं, "माझं नाव वासुदेव आहे. तुझ नाव काय आहे?"
"मीरा," ती उत्तरली. "मी पुण्याहून आले आहे, माझ्या कुटुंब आणि मित्रांसोबत."
पंडितजीने मान डोलावली. "म्हणजे तुम्ही डॉ. संकेत यांची मुलगी आहात. आणि हे डॉ. यश यांची मुलं?"
मीराने पुष्टी दिली, "होय, ही सुप्रिया आणि तो जयेश आहे."
पंडितजी म्हणाले, "तुमच्या सगळ्यांचं भविष्य उज्ज्वल आहे." त्यांनी मग मीराकडे वळून म्हटलं, "मला माहीत आहे की तुला काही प्रश्न आहेत. मी तुमची बऱ्याच काळापासून वाट पाहत होतो."
मीराने गोंधळून विचारले, "माफ करा, पंडितजी, पण मला तुमचं म्हणणं समजलं नाही."
पंडितजीने पुनः म्हटलं, "मंदिरात मी सांगितलं होतं, 'विश्व तुम्हाला जिथे असावं तिथंच घेऊन जातं.' मला माहीत होतं की तुम्ही एके दिवशी इथे याल आणि मला माहीत आहे की तुम्हाला काय विचारायचं आहे. पण आधी, आपण घरात बसूया. बाहेर खूप उन्ह आहे."
ते त्याच्या साध्या घरात गेले, जे औषधी वनस्पती आणि फुलांच्या सुगंधाने भरलेलं होतं. ते लाकडी व्यासपीठावर बसले तर पंडितजी त्यांच्या आसनावर स्थिरावले, त्यांना काही फळं देत. मुलं त्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे ऐकण्यासाठी आतुरतेने पाहत होती.
पंडितजी वासुदेव यांच्या साध्या घरात, औषधी वनस्पतींचा सुगंध हवेत भरला होता, ज्यामुळे एक शांतता निर्माण झाली होती. मुलं लाकडी व्यासपीठावर बसली होती आणि पंडितजींनी दिलेल्या फळांचा आनंद घेत होती. घरातून गावाचं आणि शेतांचं दृश्य खूपच सुंदर दिसत होतं, आणि संध्याकाळी सूर्याच्या किरणांनी संपूर्ण परिसराला एक सुंदर उजळून टाकलं होतं.
पंडितजी प्रत्येकाला विचारपूर्वक पाहत म्हणाले, "तर, तुमच्या डोक्यात खूप प्रश्न आहेत का? मी काही प्रश्नांची उत्तरं देईन. पण त्याआधी, एकच गोष्ट सांगा. निलेश कसा आहे? आणि ती मुलगी?"
सायलीने उत्तर दिलं, "ते दोघं ठीक आहेत आता. निलू घाबरली आहे, पण निलेश स्वतःवरच रागावला आहे.
मीरा पुढे म्हणाली, " येण्यापूर्वी निलेशने त्याच्या आजोबांनी सांगितलेली गोष्ट आम्हाला सांगितली. त्याने सांगितलं की शकुंतलाच्या आईने त्याला वापरलं आणि तुम्ही, पंडितजी, त्याला काहीतरी सांगितलं, पण त्याने अधिक काही सांगितलं नाही आणि घरी निघुन गेला. म्हणून आम्ही इथे आलो आहोत—खरं काय आहे हे जाणून घेण्यासाठी. तुम्ही त्या दिवशी त्याला काय सांगितलं होतं?"
पंडितजींनी एक दीर्घ श्वास घेतला आणि म्हणाले, "काहीही सांगण्याआधी, मला काही गोष्टी जाणून घ्यायच्या आहेत. तुम्ही सगळे तिकडे गेला होतात ना? आता प्रत्येकजण तिथे काय पाहिलं ते खर खर सांगा."
सायलीने आधी बोलायला सुरुवात केली. "आम्ही उत्सुकतेने त्या घराकडे गेलोत सुरुवातीला ते एक साधं, जुनं, आणि रिकामं घर वाटलं, पण मग आम्हाला तिथे एक भयावह उपस्थिती जाणवली. मी, सुप्रिया आणि निलू घराच्या प्रवेशद्वाराजवळच्या बागेत उभे होतो, निलेश आणि जयेश त्या झाड आणि झुल्याकडे गेले, आणि मीरा घराजवळ पुढे जात होती.सगळं सामान्य होतं, पण अचानक मला दुसऱ्या मजल्याच्या खिडकीत काहीतरी दिसलं—एक सावली आणि डोळे आम्हाला पाहत होते. मी ओरडली मीराला थांबायला सांगितलं. मी घाबरले होते, माझं संपूर्ण शरीर गोठल्यासारखं झालं आणि थंड झालं. मी हलू शकत नव्हते, बोलू शकत नव्हते."
पंडितजींनी सुप्रियाकडे पाहिलं, जी पुढे म्हणाली, "मी जयेश आणि निलेश ज्या दिशेने गेले होते तिकडे पाहत होते तेव्हा सायलीने ओरडली. मी तिच्याकडे वळले, आणि त्याचवेळी निलू रडायला लागली आणि तिला आजारी वाटू लागलं, त्यामुळे माझं संपूर्ण लक्ष तिच्याकडे वळलं. पण मला असं वाटलं की कोणी तरी आपल्याकडे पाहत आहे, आणि वातावरणात भीती जाणवत होती."
पंडितजींनी जयेशला विचारलं, "तुला तिथे काय दिसलं जयेश?"
जयेश म्हणाला, "काही नाही. मी त्या खिडकीकडे पाहिलं, पण मला कोणीच दिसलं नाही."
पंडितजींनी विचारलं, "तू त्या झुल्याकडे का गेलास?"
जयेशने उत्तर दिलं, "ते वेगळं वाटलं, आणि झुल्याने मला आकर्षित केलं, म्हणून मी तिकडे पाहायला गेलो. वडाचं झाड संशयास्पद वाटलं, पण मला तिथे काहीच सापडलं नाही. मी सगळीकडे तपासलं."
पंडितजी म्हणाले, "ठीक आहे, तिथेच गावकऱ्यांना मृतदेह सापडले होते.
जयेश, निलेश तुझ्यासोबत होता का आणि तो काही बोला का तीथे?"
जयेशने मान डोलावली. "हो, पंडितजी. त्याने सांगितलं की त्याला हे करायचं नाहीये, पण तो आम्हाला कुठल्याही किंमतीत सुरक्षित ठेवेल. मग सायलीने ओरडलं, त्यामुळे आम्ही दोघे तिच्याकडे गेलो."
पंडितजींनी दीर्घ श्वास घेतला, "भगवान नरसिंह त्याचं रक्षण करो. तुला आणखी काही विचित्र सापडलं का?"
जयेशने नकार दिला. "नाही, गुरूजी. मला कोणीच दिसलं नाही, पण मीरा आणि सायली खिडकीकडे भीतीने पाहत होते. ते दोघेही गोठले आणि थंड वाटत होते."
पंडितजींनी मीराकडे वळून विचारलं, "मीर, तुला काय दिसलं?"
मीरा म्हणाली, "पंडितजी, मी तिला तीन वेळा पाहिलं. पहिल्यांदा, जेव्हा आम्ही शहरातून येत होतो, मी जंगलात कोणीतरी आमच्याकडे पाहत असल्याचं पाहिलं. मग, आमची गाडी गावाच्या प्रवेशद्वारावर थांबली, आणि मी तिला त्याच खिडकीत पाहिलं. जेव्हा आम्ही शेवटी तिकडे गेलो, तेव्हा मी घराच्या दरवाजाजवळ गेली, आत काय आहे ते पाहण्यासाठी. मी एक पायरी चढली, सायलीने ओरडलं, त्यामुळे मी मागे हटले. पण मी मागे हटताना, मला दाराच्या मागून कोणीतरी हाक मारल्याचं ऐकलं, 'मदत करा, कृपया मदत करा.' ते एका तरुण मुलीसारखं वाटलं, पण तिथे कोणीच नव्हतं. मला धक्का बसल होत, माझे हात आणि शरीर गोठले, आणि मी सायलीकडे धावले. ती वरच्या मजल्याकडे पाहत होती, आणि मलाही असं वाटलं की कोणी आमच्याकडे पाहत आहे."
पंडितजींनी एक लांब श्वास घेतला. "सांगा, मीरा, तिथे तुला एकच सावली दिसली का?"
मीराने नकारार्थी मान हलवली. "नाही, पंडितजी. मला दोन दिसल्या."
पंडितजींनी, मीराच्या डोळ्यांकडे निरीक्षण करत, त्या घटनेची एक झलक पाहिली. "म्हणजे तुला तिची आईसुद्धा दिसली?"
मीराने मान डोलावली. "हो, पंडितजी."
पंडितजी हसले. "भगवान नरसिंह तुझ्यासोबत आहे. मीरा, पुढे सांग."
मीरा म्हणाली, "ती आपल्या मुलीच्या मागून माझ्याकडे पाहत होती. तिचे मोठे डोळे माझ्याकडे पाहत होते आणि ती हसत होते. निलेशलासुद्धा ती दिसली. जेव्हा आम्ही घरातून बाहेर पडलो, निलेशने आमचे हात पकडले आणि आम्हाला बाहेर नेले. आम्ही दोघे खिडकीकडे पाहिले; ती अजूनही आमच्याकडे पाहत होती आणि हसत होती. मला भीती वाटली, पण मी पाहिलं की निलेशला राग जास्त आला होता."
पंडितजींनी मान डोलावली. "समजलं. मीरा, तुमचे वडील, डॉ. संकेत आणि त्यांचे मित्र, डॉ. यश कसे आहेत? मला त्यांना लवकर भेटायचं आहे."
मीरा पंडितजींनी तिच्या वडिलांचा उल्लेख का केला हे समजून घेत होती. पंडितजींनी तिच्या विचारांना समजून म्हणाले, "मी आधीच सांगितलं होतं, मीरा, 'विश्व तुम्हाला जिथे असावं तिथंच घेऊन जातं.'
तुमचे वडील डॉ. संकेत आणि त्यांचे मित्र, डॉ. यश, योग्य ठिकाणी आहेत. भगवान नरसिंह त्यांच्या हातांनी काहीतरी करायचं आहे. मला तुमच्या वडिलांबद्दल तुम्हाला माहित नसलेल्या गोष्टी पण माहित आहेत .
पण आत्ताच महत्त्वाचं आहे ते मी त्या दिवशी निलेशला काय सांगितलं. जेव्हा सगळे खाली उतरले, तेव्हा मी निलेशला थोडा वेळ थांबायला सांगितलं. त्याच्या डोळ्यात मला काहीतरी दिसलं. मी त्याच्या डोळ्यांतून शकुंतलाच्या आईशी बोललो. निलेशने जे सांगितलं ते खरं आहे, पण एक गोष्ट नाही. शकुंतलेची जन्मदाती आई तिच्या बालपणातच मेली होती. तिच्या वडिलांनी दुसऱ्या महिलेशी लग्न केले, जी एक तांत्रिक आणि काळी जादू करणारी होती, हे माहित नसताना. एके दिवशी तिच्या वडिलांना हे समजले. अमावस्येच्या दिवशी, तिने शकुंतलेच्या आत्म्याला पकडण्यासाठी मंत्र टाकला, तिने शकुंतलेला मारले आणि तिच्या वडिलांना सुधा मारून बागेत फेकून दिले, आणि ती पण त्या दिवशी स्वातला संपावल. पण मरायच्या आधी तिने तिचे आणि शकुंतलेचे शरीर एका पिंजऱ्यात बांधून त्या घरात पुरले. ती कधीच शकुंतलेच्या आत्म्याला सोडू इच्छित नव्हती; ती तिच्या स्वत:साठीचा आत्म्यासाठी नवीन शरीर शोधत होती.
पंडितजी म्हणाले, "मी ही गोष्ट निलेशला सांगितली नाही. मी फक्त सांगितले की तीला कोणाची तरी आत्म्या हवी आहे आणि ती त्याचा उपयोग करत आहे. मी त्याला सांगितले की जर त्याने तिकडे जायचे टाळले तर काही होणार नाही, पण जर कधी गेला कुणासोबत तर त्यांना कोणत्याही किंमतीत संरक्षण द्यावे लागेल. मीरा. त्याच्यात सुधा तुझ्यासारखी शक्तिशाली व्यक्तिमत्त्व आहे. वेळ आल्यावर मी तुला मार्ग सांगेन. त्या दिवसाच्या आधी मला तयारी करावी लागेल. पण ऐक, तुम्ही सगळे तिकडे पुन्हा जाऊ नका, विशेषतः तू मीरा. वेळ आल्यावर मी सांगेन आणि मी गावात येइल ."
मीरा मान हलवून म्हणाली, "हो, पंडितजी."
सायली ला हे येकून थोड़ा धक्का बसला, कारण पंडितजी गांवमधे कदिच या आदि आले नव्हते, ते सुधा बाहेरुण कुठुन तरी आले होते काही ५ वर्षीय आधी या गावात , त्याना जे काही हव अस्ते त्याना ते गवाकरी त्यांचा साठी घेऊन जतात.
पंडितजी सायली कड़े बघत बोले, मला याव लागेल सायली आता गांवमधे , आणि त्यानी तीला स्मित हास्य केल.
पंडितजींनी पुढे सांगितले, "आणि मी तुझ्या हातावर बांधलेला धागा लक्षात आहे का? तो कोणत्याही किंमतीत काढू नकोस. मी तुला अजून चार धागे देतो तो तू, डॉ. संकेत, डॉ. यश, श्याम आणि महेश यांच्याच हातावर बांधण्यासाठी. त्यांना सांग की ती कधीच काढू नका. माझी त्यांना विनंती आहे. वेळ आल्यावर मी येईन त्याना भेतायला , आणि हो मि तुला एक गोस्ट देतो मीरा, ती तुझा बाबाला तू देशिल त्यानी त्यांचा फड़ांचा टोकरीतुन 2 चिंचा कादून मीरा ला दिली , डोघाना पन दे आणि बोल तुमचा बालपनी असाच चिंच खायच ना, आठवते का तो झाड़ इतकच बोल…" आणि त्यानी तीला स्मित हास्य केल.
मीरा विचारत पड़ली की पंडितजी हे काय बोलत आहे . "ती सहज हो बोली."
मीरा विचारते, "पंडितजी, आपण तिकडे का जात नाही?"
पंडितजी उत्तर देतात, "काही गोष्टी दुसऱ्यांवर सोडाव्या लागतात. शांतपणे वाट बघ .
चला, आता बाहेर जाऊया; सूर्यास्ताचा वेळ झाला आहे."
ते बाहेर गेले आणि सूर्यास्त पाहिला. पंडितजी म्हणाले, "सूर्यास्त पहा, मुलांनो. त्याची सुंदरता तुम्हाला शांतता देईल."
सूर्य पर्वतांमागे मावळला तेव्हा, त्यांनी पंडितजींची परवानगी घेऊन गावाकडे परतायला सुरुवात केली. पंडितजींनी आठवण करून दिली, "माझ्या शब्द लक्षात ठेवा. आधी या धागा तुमच्या वडिलांच्या आणि श्यामच्या हातावर बांधा, आणि मी येईपर्यंत तिकडे पुन्हा जाऊ नका."
======================पुढील भागात============================