ભાગ-૪૨
(માનદેવીની સાસુ તેને ઘણું બોલે છે પણ તેના સસરા આવતા તેનો પક્ષ લઈ કહે છે કે તેમના પાંત્રીસ વર્ષના દીકરાને કોઈ પોતાની દીકરી આપવા તૈયાર નહોતું, એટલે આવું પગલું ભરવું પડયું. પણ તમે તેના ગુણો જુઓ તેને રંગ નહીં. હવે આગળ...)
“માલિકન છોટી બહુરાની ચૂ્લ્હે ચૌકે કી રસમ કે બાદ ઉનસે બોલી કી,
“હમેં ચખા દો, ફિર બાહર ભેજના...”
તો છોટી બહુને ઉન્હે દી તો પહેલે દી, વો ચખી ફિર બોલી કી,
“અપના હાથ દો, જરા..”
કહ કર ચૂલ્હે પે જલ રહી લકડી કો લેકર ઉનકે હાથ કી કલાઈ પર લગા દીયા. વો ચિલાતી રહી પર ઉન્હોંને ઉસ લકડે કો નહીં હટાયા. થોડી દેર બાદ વો લકડા રખ દીયા ઔર વહાં સે ચલને લગી. ચલતે ચલતે મુજે સે બોલા કી,
“જા રામૂ માલિક કો યે ચા દે આ... ઔર કુછ ભી મત કહેના, નહીં તો...”
મેં ભી ચૂપી સે ચાય લેકર માલિક કે પાસ ચલા ગયા. પર માલિકન ને બાવરચીખાને સે જાતે પહેલે છોટી બહુરાની કો અપને પાઁવ સે લાત માર કે ચલી ગઈ, ઔર છોટી બહુ રોતી રહી.
“તો ફિર તુમને માલિક સે ક્યોં કુછ ના કહા?”
“કૈસે કહતે હમ ઉનકો, વો ગાઁવ કે મુખિયા જો ઠહરે ઔર જમીનદાર ભી તો થે, ઉનકા રૂતબા થા, ઔર સચ મેં કહું તો ઉનસે ડર ભી લગતા થા. ઉસસે જયાદા માલિકન સે કી વો કામ સે નિકાલ ના દે. માલિક ભી સબ સે પહેલે વો આખિર થે તો મર્દ હી, બાહર ઘૂમનેવાલે, કમાનેવાલે. ઉનકો ઘર કી કભી સૂધ ના રહેતી થી ઔર ના રહનેવાલી થી. ફિર ઉનકો બતાને કા કયા ફાયદા?”
વો બચ્ચી કો દેખકર દયા આ જાતી, પર હમ ભી થે તો નૌકર હી ના, કયા કર શકતે થે. ઐસે હી સારે રસમે હોતી રહી, બાદ મેં પૂરે ઘરકે કામ કા જિમ્મા છોટી બહુરાની કો સોંપ દીયા ગયા.
ઉસકે કીયે હુએ હર કામ મેં કમી નિકાલની, ઉસકો મારના પીટના સબ ચલતા રહા. ઐસે દિનમેં અમ્માજી પરેશાન કરતી ઔર રાત કો છોટે શેઠ ઉનકો કમરે સે બાહર નિકાલ કર પરેશાન કરતે.
“તો દાદા દિનમેં સાસ મારતી પીટતી ઔર રાત કો આપકે છોટે શેઠજી? બડે જુલ્મી લોગ હૈ યે લોગ?”
“ના રે છોટે શેઠને કભી નહીં મારા પીટા, મારતે પીટતે ભી કબ, જબ કી વો તો કભી ઉનકો બુલાતે હી ના થે.”
“તો દાદા વો અપની પત્ની કો બુલાતે ક્યોં ના થે? કયાં વો સાઁવલી રંગ કી થી ઈસ લીએ? પઢી લખી ના થી ઈસ લીએ કે ફિર વો ઉનકી પસંદ ના થઈ ઈસ લીએ કે ઉનકો કોઈ ઔર પસંદથી ઈસ લીએ?”
“ઉનકે મન કી બાત નહીં પતા, પર હમેં ઈતના પતા હૈ કી ઉનકો એક ગોરી લડકી સે પ્યાર થા. ઉનકા જો ખેતર થા, ઉસકે પાસવાલે ઘર મેં વો રહેતી થી.”
“ઉસકા મતલબ યે હુઆ ના કી ઉનકી પસંદ કોઈ ઔર થી.”
“પસંદ કાંહે કી વો તો ઉનકી ઔરત ના થી, મગર પૂરે ગાઁવ કી ઉતાર થી.”
“ઉસ ઔરત કા નામ કયા થા?”
“અરે વો તો મેં આપકો બતાના ભૂલ હી ગયા કી શ્યામાબાઈ નામ કી ઔરત થી.”
“તો કયા તુમ્હારે માલિક કો ઈસ બારે મેં કુછ ભી ન પતા થા?”
“વો ભી હમ કો નહીં પતા. મગર હમ કો તો ઈતના હી પતા થા, પહેલે સે છોટે શેઠ ઉનકો પસંદ કરતે થે. છોટે શેઠ પૂરે દિન બાહર રહેતે થે. છોટી બહુરાની કો સાઁવલી દેખકર શાદી કે મહિને બાદ રાત કો ભી વહી રુકને લગે થે. માલિકન ઉનકો કુછ ન બોલતી ઔર ઉનકી શેહ મિલતે હી જયાદા મનમાની કરને લગે થે. ઔર શાયદ માલિક કો કુછ પતા ન થા. ઐસા ભી કહ શકતે થે કી, માલિક કી દાલ ઘર મેં ગલ ના રહી થી.”
“મતલબ?”
“મતલબ કી ઉનકી કહી એક ભી બાત ઘર પે લાગુ ન પડતી થી. ગાઁવ કે મુખિયા થે, જમીનદાર થે તો ઉનકા રૂતબા થા ઔર ગાઁઁવ મેં ઉનકી કહી બાત કા માન રખા જાતા. મગર ઘર મેં વો કુછ ભી કહે, પર માલિકન હરબાર અપને મન કા હી કરતી ઔર ઉનકે મન કા કરતે દેખ માલિક કુછ ભી ના બોલ પાતે.”
“આપ અચ્છે સે ઔર પહેલે સે બતાઓ કી પૂૂરી બાત કયા હૈ?”
“યે શાદી ભી નહીં હો પાતી, મગર માલિક કો પતા થા કી શ્યામાબાઈ પૂરે ગાઁવકી ઉતાર હૈ ઔર છોટે શેઠ ઉનકો ઈસ ઘરકી બહુ બનાના ચાહતે થે, જો માલિક કો મંજૂર ના થા. ઔર કહી ભી શાદી કે લીએ હા ન બોલતે થે. એકબાર ઉન્હોંને હઠ પકડ લી કે ઉસકો વો ઈસ ઘર મેં લાકે રહેંગે. તબ માલિકને પતા નહીં કયા કિયા એક દિન શામ કે ચાર બજે છોટે શેઠ બાહર જાતે દેખ ઉનકો બુલાકર કહા કી,
‘તૈયાર હો જાઓ.”
જબ વો આનાકાની કરને ચાહતે થે કી ઉન્હોં ને કહા કી,
‘હમે જીંદા દેખના ચાહતે હો તો જલ્દી સે અચ્છે કપડે પહન કે આઓ.’
છોટે શેઠ મજબૂરી મેં કપડે પહન કે આયે, તો વાપિસ બોલે કી,
‘અબ ચલો.”
બાહર લા કે સારી બિરાદરી કે બીચ મેં ઉન્હોં ને છોટે શેઠ કો ઘોડી પે બિઠા દિયા ઔર બારાત લેકર ઈશ્વર કે ઘર પે ચલે ગયે. વહાં પે ઉનકી સબ સે છોટી લડકી સે છોટે શેઠ કા બ્યાહ રચા દીયા. અપને બાપ કો વો ના ન બોલ શકે તો ઉસકી નારાજગી ઈસ બચ્ચી પે ઉતારતે રહે.”
તે દાદા કયારના મારી વાતોનો જવાબ આપી રહ્યા હતા અને બધા એક ધ્યાનથી સાંભળી રહ્યા હતા. પણ હવે ના રહેવતા ડૉ.અગ્રવાલ,
“ફિર આગે કયા હુઆ?”
“આગે તો કયા હોતા માલિક કો કુછ ના પતા હોતા, પર માલિક, અમ્માજી ઔર કભી કભી બુઆજી આ કે છોટી બહુરાની કો બહોત પરેશાન કરતી. ઘર કે સારે કામ કરવાતી, કભી કુછ ખાને કો દેતી, કભી ના દેતી. શરૂ કે મહીનો મેં તો છોટે શેઠ ઘર આતે ઔર છોટી બહુરાની કો કમરે સે બાહર નિકાલ દેતે. વો તો પહેલે ગિડગિડાતી, ફિર ચિખતી થી.
ધીરે ધીરે વો ઈસ બાતકી આદી હોતી ગઈ તો ફિર ઉસને રોના, પીટના ઔર ચિખના સબ બંધ કર દીયા. બસ ઉતના હી મગર ઈસ જગહ બેઠ કે અપને આસું બહાતી રહતી ઓર ભોર હોતે હૈ વો વહાં સો ઉઠ કે રસોઈ ઘર મેં કામ કરને લગતે. ઈસ લીએ તો કીસકો પતા ન થા કી છોટી બહુરાની કીતને દર્દ સે ગુજર રહી હૈ.
બાદ મેં તો દિનમેં ઉસ લડકી કે સાથ રહને વાલે છોટે શેઠ અબ તો રાત કો ભી વહીં રહને લગે. જીસ રાત છોટે શેઠ ઘર પે ના આતે ઉસ રાત અપને કમરે મેં આરામ કરતી ઔર જબ ભી છોટે શેઠ ઘર પે હોતે વો કમરે કી બાહર ઈસ જગહ બેઠી રહતી. ઐસા કરતે કરતે ડેઢ સાલ કે ઉપર મહિના બીત ગયા.
એક દિન પતા નહીં શ્યામાબાઈ....
(શું વનરાજ શ્યામાબાઈ સાથે અનબન થઈ? કે પછી તેને ઘરમાં લઈ આવ્યો? માનદેવીની સાસુની આંખ ખુલશે ખરી? તેમને તેમના દીકરાનો વાંક દેખાશે ખરો? માનદેવી માટે સારા દિવસો આવશે કે નહીં?
જાણવા માટે વાંચો આગળનો ભાગ, પ્રેમનો સાથ કયાં સુધી........૪૩)
