એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામનું જીવનચરિત્ર
ભારતના પરમાણુ ઉર્જા ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવાને કારણે અબ્દુલ કલામને "
ભારતના મિસાઇલ મેન" તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ડૉ. અબ્દુલ કલામને પરમાણુ શસ્ત્રોના કાર્યક્રમોમાં સામેલ થવાને કારણે ભારતનો સર્વોચ્ચ નાગરિક પુરસ્કાર પણ એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા. હવે તેઓ આપણી વચ્ચે નથી પરંતુ ભારત દેશ તેમના કાર્ય, યોગદાન અને રાષ્ટ્રપતિ તરીકેના તેમના કાર્યકાળને હંમેશા યાદ રાખશે.
એપીજે અબ્દુલ કલામનું પ્રારંભિક જીવન:
અબ્દુલ કલામનો જન્મ 15 ઓક્ટોબર 1931ના રોજ તમિલનાડુના રામેશ્વરમના તમિલ મુસ્લિમ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ જૈનલબદિન (પિતાનું નામ) હતું જેઓ વ્યવસાયે હોડીઓ ભાડે રાખીને વેચતા હતા. કલામજી ના પિતા અભણ હતા પરંતુ તેમના વિચારો સામાન્ય વિચાર કરતા ઘણા ઉપર હતા. તેઓ ઉચ્ચ વિચારોના માણસ હતા અને તેમના તમામ બાળકોને ઉચ્ચ શિક્ષણ આપવા માંગતા હતા. તેમની માતાનું નામ અસિમ્મા (માતાનું નામ) હતું જે ઘરેલું ગૃહિણી હતી.
અબ્દુલ કલામને ત્રણ મોટા ભાઈઓ અને એક મોટી બહેન સહિત કુલ પાંચ ભાઈ-બહેન હતા. અબ્દુલ કલામનો જન્મ થયો ત્યારે તેમનો પરિવાર ગરીબી સામે ઝઝૂમી રહ્યો હતો. પરિવારને મદદ કરવા માટે, ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામે નાની ઉંમરે અખબારો વેચવાનું શરૂ કર્યું. તે શાળાના દિવસોમાં અભ્યાસમાં સામાન્ય હતો પરંતુ નવી વસ્તુઓ શીખવા માટે હંમેશા તત્પર રહેતો હતો. તે હંમેશા વસ્તુઓ શીખવા માટે તૈયાર રહેતો અને કલાકો સુધી અભ્યાસ કરતો. ગણિત વિષય તેમનો મુખ્ય અને રસનો વિષય હતો.
ડો.અબ્દુલ કલામ જીવનચરિત્રની ઝાંખી:
આખું નામ: અવુલ પાકિર જૈનુલાબ્દીન અબ્દુલ કલામ (ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામ)
જન્મ તારીખ: 15-ઓક્ટોબર-1931
જન્મસ્થળ: ધનુષકોડી, રામેશ્વરમ, તમિલનાડુ, ભારત
પિતાનું નામ: જૈનુલાબ્દીન
માતાનું નામ: અસિમ્મા
પત્ની નથી (પરિણીત નથી)વ્યવસાય: એન્જિનિયર, વૈજ્ઞાનિક, લેખક, પ્રોફેસર, રાજકારણી
રાષ્ટ્રીયતા: ભારતીય
મૃત્યુ: 27 જુલાઈ 2015, શિલોંગ, મેઘાલય, ભારત
રાષ્ટ્રપતિનો કાર્યકાળ: 25 જુલાઈ 2002 થી 25 જુલાઈ 2007 સુધી
અબ્દુલ કલામ પ્રાથમિક શિક્ષણ (ડૉ એપીજે અબ્દુલ કલામ શિક્ષણ):
ડૉ એપીજે અબ્દુલ કલામનું પ્રારંભિક શિક્ષણ શ્વાર્ટ્ઝ હાયર સેકન્ડરી સ્કૂલ રામનાથપુરમ, તમિલનાડુમાંથી મેટ્રિક મેળવ્યું. તેમના શાળાના દિવસો દરમિયાન, તેઓ તેમના એક શિક્ષક અય્યાદુરાઈ સોલોમનથી ખૂબ પ્રભાવિત હતા. તેમના શિક્ષકનું માનવું હતું કે વ્યક્તિના જીવનમાં ઈચ્છા, આશા અને શ્રદ્ધા હંમેશા રાખવી જોઈએ. આ મૂળભૂત મંત્રોનું નિયંત્રણ કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. આ ત્રણ મૂળભૂત મંત્રોના કારણે તમે કોઈપણ મુશ્કેલી વિના તમારા મુકામ સુધી પહોંચી શકો છો. અબ્દુલ કલામજીએ આ મૂળભૂત મંત્રોને તેમના જીવનના અંતિમ સમય સુધી રાખ્યા હતા.
પ્રારંભિક શિક્ષણ પૂર્ણ કર્યા પછી, ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામે 1954માં સેન્ટ જોસેફ કૉલેજ, તિરુચિરાપલ્લીમાંથી ભૌતિકશાસ્ત્રમાં B.Sc. ડિગ્રી મેળવી. આ પછી તેઓ 1955માં મદ્રાસ ગયા. કલામ જીને ફાઇટર પાઇલટ બનવું હતું, જેના માટે તેમણે એરોસ્પેસ એન્જિનિયરિંગમાં ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજીમાં અભ્યાસ કર્યો, પરંતુ તેમણે પરીક્ષામાં નવમું સ્થાન મેળવ્યું, જ્યારે IAFએ આઠ પરિણામ જાહેર કર્યા, જેના કારણે તેઓ સફળ ન થઈ શક્યા.
ગ્રેજ્યુએશન પૂરું કર્યા પછી, ડૉ એપીજે અબ્દુલ કલામે એક પ્રોજેક્ટ પર કામ કરવાનું શરૂ કર્યું અને પ્રોજેક્ટ ઈન્ચાર્જે માત્ર ત્રણ દિવસમાં રોકેટ મૉડલ પૂર્ણ કરવાનો સમય આપ્યો હતો અને એમ પણ કહ્યું હતું કે જો આ મૉડલ ન બની શકે તો તેમની સ્કોલરશિપ રદ કરવામાં આવશે. ત્યારે શું હતું? અબ્દુલ કલામ જીએ ન રાત જોઈ, ન દિવસ જોયો, ન ભૂખ જોઈ, ન તરસ જોઈ. માત્ર 24 કલાકમાં પોતાનું લક્ષ્ય પૂર્ણ કર્યું અને રોકેટનું મોડલ તૈયાર કર્યું. પ્રોજેક્ટ ઇન્ચાર્જને વિશ્વાસ ન હતો કે આ મોડલ આટલું જલ્દી પૂર્ણ થશે. તે મોડેલ જોઈને પ્રોજેક્ટ ઈન્ચાર્જ પણ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. આ રીતે ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામે તેમના જીવનમાં અનેક પડકારોનો સામનો કર્યો.
અબ્દુલ કલામની કારકિર્દી [ડૉ એપીજે અબ્દુલ કલામ જીવનચરિત્ર]:
ડૉ. એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામની કારકિર્દી: સ્નાતક પૂર્ણ કર્યા પછી, કલામ એક વૈજ્ઞાનિક તરીકે સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠનમાં જોડાયા. તેમણે પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિક વિક્રમ સારાભાઈ સાથે પણ કામ કર્યું હતું. 1969 માં, ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામ ISRO (ISRO)માં આવ્યા અને ત્યાં પ્રોજેક્ટ ડિરેક્ટર તરીકે કામ કર્યું. આ પોસ્ટ પર કામ કરતી વખતે, ભારતનો પ્રથમ ઉપગ્રહ રોહિણી વર્ષ 1980માં પૃથ્વીની કક્ષામાં સ્થાપિત થયો હતો. ઈસરોમાં જોડાવું એ ડૉ. એ.પી.જે અબ્દુલ કલામ માટે ખૂબ જ ભાગ્યની વાત હતી કારણ કે તેમને લાગ્યું કે તેઓ જે હેતુ માટે જીવી રહ્યા હતા તે પૂરો થવા લાગ્યો છે.
વર્ષ 1963-64માં અબ્દુલ કલામે અમેરિકન સંસ્થા નાસાની પણ મુલાકાત લીધી હતી. ભારતના પ્રખ્યાત પરમાણુ વૈજ્ઞાનિક રાજા રમન્નાએ પ્રથમ પરમાણુ પરીક્ષણ કર્યું હતું જેમાં કલામ જીને પરીક્ષણ માટે બોલાવવામાં આવ્યા હતા. 1970-1980 ના દાયકામાં, ડો. અબ્દુલ કલામ તેમના કાર્યની સફળતા અને વધતી જતી ખ્યાતિને કારણે દેશના પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિક બન્યા, તે સમયના વડા પ્રધાન શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધીએ કેટલાક ગુપ્ત કાર્યો માટે પરવાનગી આપી હતી. તેના કેબિનેટની મંજૂરી.
ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામની રાષ્ટ્રપતિ બનવાની સફર:
જ્યારે ભારતના રાષ્ટ્રપતિ હતા: ડૉ. કલામ તેમના કાર્યોની સફળતા અને તેમની સિદ્ધિઓને કારણે, નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (NDA) ની સરકારે 2002 માં ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામને રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવાર બનાવ્યા. અબ્દુલ કલામ જે 25 જુલાઇ 2002 ના રોજ ભારતના 11મા રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા હતા, તેમના પ્રતિસ્પર્ધી લક્ષ્મી સહગલને ભારે માર્જિનથી હરાવ્યા હતા.
ડૉ એપીજે અબ્દુલ કલામ એક એવા રાષ્ટ્રપતિ છે જેમને રાષ્ટ્રપતિ બનતા પહેલા ભારત રત્ન એવોર્ડ મળ્યો હોય. અબ્દુલ કલામ પહેલા બે વધુ રાષ્ટ્રપતિ ડો.ઝાકિર હુસૈન અને ડો.રાધાકૃષ્ણનને પણ આ ભારત રત્ન એવોર્ડ મળ્યો છે.
રાષ્ટ્રપતિની જવાબદારીમાંથી મુક્ત થયા પછી, ડૉ. કલામ ઘણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં માનદ ફેલો અને વિઝિટિંગ પ્રોફેસર બન્યા. તેમણે બનારસ હિંદુ યુનિવર્સિટી તેમજ મણિ યુનિવર્સિટીમાં ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજીમાં કામ કર્યું.
કલામ દેશના યુવાનો માટે હંમેશા પ્રેરણારૂપ રહ્યા છે. ડૉ. કલામ હંમેશા યુવાનોના ભવિષ્યને સુધારવા માટે ઘણા પ્રયત્નો કરતા રહ્યા છે. અબ્દુલ કલામનો ઉદ્દેશ્ય ભારતમાંથી ભ્રષ્ટાચાર દૂર કરવાનો હતો. દેશના યુવાનોમાં તેમની લોકપ્રિયતા જોઈને ડો.અબ્દુલ કલામને બે વખત "
MTV Youth Icon of the Year એવોર્ડ" એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.
ડૉ અબ્દુલ કલામ પુરસ્કારો (સિદ્ધિઓ અને પુરસ્કારો):
ડૉ.એ.પી.જે.અબ્દુલ કલામને તેમના આદર્શ વ્યક્તિત્વ અને સરળ વિચારોના આધારે અનેક પુરસ્કારો અને સિદ્ધિઓ મળી છે. ડૉ અબ્દુલ કલામ પુરસ્કારોની સૂચિ નીચે ઉપલબ્ધ છે:
એવોર્ડનું વર્ષ એવોર્ડ એનાયત કરતી સંસ્થાનું નામ2014, વિજ્ઞાન યુનિવર્સિટી ઓફ એડિનબર્ગ, યુનાઇટેડ કિંગડમના ડોક્ટર
2012, ડોક્ટર ઓફ લોસ માનદ ડિગ્રી સિમોન ફ્રેઝર યુનિવર્સિટી
2010, વોટરલૂની એન્જિનિયરિંગ યુનિવર્સિટીના ડોક્ટર
2009, ઓકલેન્ડની માનદ ડોક્ટરેટ યુનિવર્સિટી
2009, હૂવર મેડલ MSME ફાઉન્ડેશન
2009, કોમ વિંગ્સ ઈન્ટરનેશનલ એવોર્ડ કેલિફોર્નિયા ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ટેકનોલોજી જીત્યો
2008, ડોક્ટર ઓફ એન્જિનિયરિંગ નાન્યાંગ ટેક્નોલોજીકલ યુનિવર્સિટી, સિંગાપોર
2008, ડોક્ટર ઓફ સાયન્સ અલીગઢ મુસ્લિમ યુનિવર્સિટી, અલીગઢ
2000, રામાનુજન પુરસ્કાર અલ્વારેઝ સંશોધન સંસ્થા, ચેન્નાઈ
1998, વીર સાવરકર એવોર્ડ, ભારત સરકાર
1997, ઈન્દિરા ગાંધી રાષ્ટ્રીય એકતા પુરસ્કાર ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ
1997, ભારત સરકારનો ભારત રત્ન
1990, પદ્મ વિભૂષણ, ભારત સરકાર
1981, પદ્મ ભૂષણ, ભારત સરકાર
ડૉ એપીજે અબ્દુલ કલામ દ્વારા લખાયેલા કેટલાક પ્રખ્યાત પુસ્તકો:
અબ્દુલ કલામ જીએ પણ પોતાના ચાર પુસ્તકોમાં પોતાના વિચારો મૂક્યા છે. જેમના નામ નીચે મુજબ છે:
ભારત 2020: એ વિઝન ફોર ધ ન્યૂ મિલેનિયમ
માય જર્ની
ઇગ્નાઈટેડ માઇન્ડ્સ - ભારતમાં પાવર અનલીશિંગ
વિંગ્સ ઓફ ફાયરઆ પુસ્તકોનો વિદેશી ભાષાઓ અને ભારતની અન્ય ઘણી ભાષાઓમાં અનુવાદ થયો છે.
ફિલ્મ: 2011 ની એક ફિલ્મ "આઇ એમ કલામ" જેમાં કલામના હકારાત્મક વિચારો ધરાવતા ગરીબ છોકરાનું ચિત્રણ કરવામાં આવ્યું હતું. તેમના માનમાં, છોકરો પોતાનું નામ કલામ રાખે છે. તે ખૂબ જ સુંદર રીતે દર્શાવવામાં આવ્યું છે
ડૉક્ટર એપીજે અબ્દુલ કલામનું નિધન થયું
27 જુલાઇ 2015 ના રોજ, 84 વર્ષની વયે, ડૉ. કલામ ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેનેજમેન્ટ (IIM) શિલોંગમાં વસવાટયોગ્ય ગ્રહ પર બોલતા હતા ત્યારે તેમને હૃદયરોગનો હુમલો થયો અને તેઓ બેભાન થઈ ગયા. સાંજે લગભગ 06:30 વાગ્યે, તેને બેથની હોસ્પિટલના ICUમાં લઈ જવામાં આવ્યો જ્યાં બે કલાક પછી તેનું મૃત્યુ થયું. 30 જુલાઇ 2015ના રોજ તેમના વતન ગામ રામેશ્વરમ પાસે તેમના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા.
તેમના અંતિમ સંસ્કારમાં ઓછામાં ઓછા 3,50,000 લોકોએ હાજરી આપી હતી. જેમાં ભારતના વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદી, તમિલનાડુના રાજ્યપાલ, કર્ણાટક, કેરળ અને આંધ્રપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી વગેરે સામેલ થયા હતા.
જો અંગત જીવનની વાત કરીએ તો ડૉ. કલામ શિસ્તના સંપૂર્ણ અનુયાયી હતા. કલામજી શ્રીમદ ભાગવત ગીતા અને કુરાન બંનેનો અભ્યાસ કરતા હતા. ભારતને વિકાસશીલ દેશમાંથી વિકસિત દેશ બનાવવાનું તેમનું મોટું સપનું હતું. કલામ જી હંમેશા બાળકો અને યુવાનો માટે પ્રેરણા બની રહેશે. આમ આજે અમે ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામના સ્વજીવન વિશે જણાવ્યું. આશા છે કે તમને ડૉ. અબ્દુલ કલામ જીવનચરિત્ર ગમ્યું હશે અને તમે તેને તમારા મિત્રો સાથે શેર કરશો.
FAQs - એપીજે અબ્દુલ કલામ જીવનચરિત્ર
પ્રશ્ન: ભારતના મિસાઈલ મેન તરીકે કોને ઓળખવામાં આવે છે?જવાબ: ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામ પરમાણુ અને મિસાઈલ ક્ષેત્રમાં તેમના યોગદાનને કારણે મિસાઈલ મેન તરીકે ઓળખાય છે.
પ્રશ્ન: શિક્ષણ ક્ષેત્રે અબ્દુલ કલામનો પ્રિય વિષય કયો હતો?જવાબ: ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામને બાળપણમાં ગણિત વિષયનો ખૂબ શોખ હતો.
પ્રશ્ન: ડૉ.અબ્દુલ કલામ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ ક્યારે બન્યા?જવાબ: 25 જુલાઈ 2002ના રોજ તેમના પ્રતિસ્પર્ધી લક્ષ્મી સહગલને હરાવીને 11મા રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા.
પ્રશ્ન: ડૉ.અબ્દુલ કલામનું અવસાન ક્યારે થયું?જવાબ: ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામનું 27 જુલાઈ 2015ના રોજ સાંજે હૃદયરોગના હુમલાને કારણે અવસાન થયું હતું.
