પ્રેમ નામના પ્રદેશમાંથી પોસ્ટ બધીયે બાંધી ,
સતનું સરનામું છે ગાંધી !
ને ગાંધીજીના ખાના સામે અમે કરી છે ટીક,
પાર કરીશું બધી પરીક્ષા છો ને વૈકલ્પિક !!
મહાત્મા ગાંધીજીના અહિંસાના સિદ્ધાંત અહિંસા અને કરુણાના વિચાર પર આધારિત હતા. વસાહતી હિંસા સામે, તેમણે અહિંસા સાથે જવાબ આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો. તેના મગજમાં, શાંત, અહિંસક પ્રતિસાદ આક્રમણ કરનારનો ગુસ્સો અને હતાશા ઘટાડે છે.
અહિંસા, એક સિદ્ધાંત તરીકે, ખાસ કરીને આજે આપણી આસપાસ ઘણું બધું ચાલતું રહ્યું છે તે સાથે સંબંધિત છે. હિંસક માધ્યમોનો આશરો લીધા વિના શાંતિથી, તર્કસંગત રીતે મુદ્દાઓ સાથે વ્યવહાર કરવાનું શીખવું એ કંઈક છે જે દરેક યુવાને શીખવું જોઈએ.
આજે લોકોની હતાશામાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. તેઓ ગુસ્સે થવા માટે ઝડપી છે, ખાસ કરીને ગરમ રક્તવાળું યુવક. ગુસ્સાની માન્યતા ચર્ચાસ્પદ છે - ઘણી વખત, લોકો અન્યાય વિશે ગુસ્સે છે, પરંતુ તેમ છતાં, ક્રોધ જે અહિંસા તરફ દોરી જાય છે તે મોટેભાગે નુકસાનકારક હોય છે.
જ્યારે મહાત્મા ગાંધીએ પહેલી વાર ‘સ્વરાજ’ ની વાત કરી હતી, ત્યારે તેનો અર્થ તે સ્વરાજ્યના અર્થમાં હતો. સ્વરાજનો અર્થ વિદેશી પ્રભાવ અને બાહ્ય નિયંત્રણથી મુક્ત થવાનો હતો. આજના યુગમાં, ભારતમાં સ્વ-શાસિત સરકાર છે. જો કે, આપણામાંના કેટલા લોકો ખરેખર કહી શકે છે કે આપણે બધા બાહ્ય પ્રભાવોથી મુક્ત છીએ? 2019 માં, સ્વરાજ જેનો અર્થ થાય છે તે તેના પોતાના પર નિયંત્રણ છે. આજની પેઢી માટે બહારના નિયંત્રણમાંથી સ્વતંત્રતા મહત્વપૂર્ણ છે. બાહ્ય વિશ્વની લાલચથી મુક્ત રહીને આત્મ-નિયંત્રણ અને આત્મ-શિસ્તનો ઉપયોગ કરવો હિતાવહ છે.
આજની ઝડપી ગતિશીલ અને સ્પર્ધાત્મક દુનિયામાં, વ્યક્તિએ પોતાના પર નિયંત્રણ રાખવું આવશ્યક છે. સ્વ-સશક્તિકરણ એ સમયનો કાળ છે. ભારતમાં દરેક યુવાન વ્યક્તિને તેમના માટે બનાવેલા મોલ્ડમાં ફિટ થવાની ફરજ પાડ્યા વિના, તેમની પોતાની ઓળખ શોધવાની જવાબદારી છે.
મહાત્મા ગાંધી હંમેશાં પ્રમાણિકતાની હિમાયત કરતા. તેમણે માત્ર સત્યની શક્તિમાં વિશ્વાસ કર્યો જ નહીં, પણ જૂઠ્ઠાણાના કૃત્યની નિંદા પણ કરી. ગાંધીએ સત્યના ત્રણ ભાડૂતોનો ઉપદેશ આપ્યો - વિચારમાં સત્ય, વાણીમાં સત્ય અને ક્રિયામાં સત્ય. સામાન્ય સિદ્ધાંત તરીકે, પ્રામાણિકતા એ એક મૂલ્યવાન સંપત્તિ છે. આથી કહેવાય છે ને ,
દે દી હમે આઝાદી બીના ખડગ બીના ઢાલ ,
સાબરમતી કે સંત તુને કર દિયા કમાલ !!
ગાંધીવાદી વિચારધારાનો બીજો મહત્વપૂર્ણ ભાડૂત વિદેશી માલનો બહિષ્કાર કરવો, અને ભારતીયો પાસેથી ખરીદવાનો હતો. જ્યારે બ્રિટિશ શાસનને ઉથલાવવા માટે આ સમયની જરૂરિયાતથી સંપૂર્ણ રીતે ઉભરી આવ્યો છે, તે હજી સાચી છે. 22 વર્ષીય અનુસ્નાતક વિદ્યાર્થી આયુષી સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, "આજના યુગમાં ટકાઉપણું અને ઇકો ચેતનામાં, ફરી એક વખત સ્થાનિક ખરીદીનો પુનરોદ્ધાર થયો છે." વધુને વધુ લોકો મોટામાં મોટા ભાગે વિદેશી બ્રાન્ડનો બહિષ્કાર કરી રહ્યા છે જે મૂડીવાદ અને ઉપભોક્તાવાદને પ્રોત્સાહન આપે છે. તેના બદલે, તેઓ સ્થાનિક સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ પાસેથી ખરીદી રહ્યા છે, તેઓને આજીવિકા મેળવવામાં મદદ કરશે.
કેટલાક યુવાનોને લાગે છે કે 1990 ના દાયકાના મધ્ય ભાગમાં જે સિદ્ધાંતો વિશ્વને તોફાન દ્વારા લઈ ગયા હતા તે આજે નિરર્થક છે. મહાત્મા ગાંધીજીના જીવનની આસપાસના વિવાદો વચ્ચે, સરેરાશ હજાર વર્ષનો વિશ્વાસ અને તેમની આકૃતિ પરનો વિશ્વાસ હવે એટલો સતત નથી.
તેઓ કેહતા , હું ભગવાનને વ્યક્તિ તરીકે માનતો નથી. મારા માટે સત્ય એ ભગવાન છે અને પરમેશ્વરનો નિયમ અને ભગવાન જુદી જુદી વસ્તુઓ અથવા તથ્ય નથી, એ અર્થમાં કે ધરતીનો રાજા અને તેનો નિયમ અલગ છે. કારણ કે ભગવાન એક વિચાર છે, કાયદો પોતે. તેથી, કાયદો તોડવા માટે ભગવાનની કલ્પના કરવી અશક્ય છે. તેથી, તે આપણી ક્રિયાઓ પર શાસન કરતું નથી અને પોતાને પાછું ખેંચી લે છે. જ્યારે આપણે કહીએ છીએ કે તે આપણી ક્રિયાઓ પર શાસન કરે છે, ત્યારે આપણે ફક્ત માનવ ભાષાનો ઉપયોગ કરીશું અને અમે તેને મર્યાદિત કરવાનો પ્રયાસ કરીશું. નહિંતર, તે અને તેનો કાયદો બધે જ વળગી રહે છે અને દરેક વસ્તુનું સંચાલન કરે છે. તેથી, મને નથી લાગતું કે તે આપણી દરેક વિનંતીનો દરેક વિગતમાં જવાબ આપે છે, પરંતુ તેમાં કોઈ શંકા નથી કે તે આપણી ક્રિયાને શાસન કરે છે અને હું શાબ્દિકપણે માનું છું કે ઘાસનો બ્લેડ તેની ઇચ્છા વિના વધતો નથી અથવા ચાલતો નથી.
તેમ ધ્યેયના સ્પષ્ટ નિવેદનની આવશ્યકતા પર ભાર મૂક્યો છે, પરંતુ એકવાર તે નક્કી કર્યા પછી, મેં તેની પુનરાવર્તનને ક્યારેય મહત્વ આપ્યું નથી. ધ્યેયની સ્પષ્ટ સંભવિત વ્યાખ્યા અને તેની પ્રશંસા અમને ત્યાં લઈ જવામાં નિષ્ફળ જશે, જો આપણે તેને પ્રાપ્ત કરવાના સાધનને જાણતા અને ઉપયોગમાં લઈ શકીએ નહીં. તેથી, હું મુખ્યત્વે માધ્યમોના સંરક્ષણ અને તેના પ્રગતિશીલ ઉપયોગથી મારી જાતને ચિંતિત કરું છું; હું જાણું છું કે જો અમે તેમની કાળજી લઈ શકીએ તો લક્ષ્યની પ્રાપ્તિની ખાતરી છે. મને પણ લાગે છે કે લક્ષ્ય તરફ આપણી પ્રગતિ આપણા સાધનની શુદ્ધતાના ચોક્કસ પ્રમાણમાં હશે.
આ પદ્ધતિ કદાચ લાંબી હોય, કદાચ ઘણી લાંબી હોય, પણ મને ખાતરી છે કે તે ટૂંકી છે.
1925 ના વ્યાખ્યાન માં તેઓ કહે છે કે,અધિકારનો સ્રોત એ ફરજ છે. જો આપણે બધા આપણી ફરજો નિભાવીએ છીએ, તો અધિકારો શોધવાનું બહુ દૂર નહીં હોય. જો ફરજોને પાર પાડવામાં નહીં આવે તો આપણે અધિકારોની પાછળ દોડીએ, તો તેઓ આપણને વિલ-ઓ-વીસપની જેમ છટકી જશે. જેટલું આપણે તેમનો પીછો કરીશું, ત્યાંથી તેઓ ઉડી જશે. આ જ ઉપદેશ કૃષ્ણ દ્વારા અમર શબ્દોમાં મૂર્તિમંત કરવામાં આવ્યાં છે: 'ક્રિયા એકલો જ છે. ફળ એકલા ગંભીર હોવા છતાં છોડી દો. ' ક્રિયા ફરજ છે; ફળ અધિકાર છે.
ભણતર માટે ગાંધીજી નો દૃઢઃ વિચાર હતો ,શારીરિક સંવાદિતા અને આરામની નિશ્ચિત ડિગ્રી જરૂરી છે પરંતુ તે સ્તરથી ઉપર, તે મદદને બદલે અડચણ બની જાય છે. તેથી અમર્યાદિત સંખ્યામાં ઇચ્છિતો બનાવવાનો અને તેમને સંતોષ આપવાનો આદર્શ ભ્રાંતિ અને ફાળો જણાય છે. કોઈની શારીરિક જરૂરિયાતોની સંતોષ, કોઈના સાંકડા સ્વયંને એક તબક્કે ડેડ સ્ટોપ મળવો જોઈએ, તે શારીરિક અને બૌદ્ધિક સ્વભાવમાં નબળો પડે તે પહેલાં. માણસે તેની શારીરિક અને સાંસ્કૃતિક સંજોગો ગોઠવવી પડશે જેથી તેઓ તેની માનવતાની સેવામાં અવરોધ ન કરે, જેના પર તેની બધી શક્તિઓ કેન્દ્રિત હોવી જોઈએ.
સમજુ છું છતાંયે નાસમજ બની બેઠી રહ્યો ,
એક વાર જો ગાંધી ને વાંચું ભવ મારો સફળ જરૂર રહ્યો !
આપણે સૌ તેમનો દેશ પ્રત્યે પ્રેમ જાણીયે જ છીએ , કેટલા સંઘર્ષ અને કેટલા અથાક પ્રયત્નો ! હું રાજ્યની શક્તિમાં સૌથી વધુ ભય સાથે વૃદ્ધિ જોઉં છું, જોકે, જ્યારે શોષણ ઓછું કરીને દેખીતી રીતે સારો દેખાવ કરી રહ્યો છે, તો તે બધી પ્રગતિના મૂળમાં રહેલી વ્યક્તિત્વનો નાશ કરીને માનવજાતનું સૌથી મોટું નુકસાન કરે છે.
રાજ્ય હિંસાને કેન્દ્રિત અને સંગઠિત સ્વરૂપમાં રજૂ કરે છે. વ્યક્તિમાં એક આત્મા હોય છે, પરંતુ રાજ્ય એક આત્મવિશ્વાસવાળું મશીન હોવાથી, તે ક્યારેય હિંસાથી છોડાવી શકાતું નથી, જેમાં તે તેના અસ્તિત્વને દેવું ધરાવે છે.
તે મારો વિશ્વાસ છે કે જો રાજ્ય હિંસા દ્વારા મૂડીવાદને દબાવશે, તો તે હિંસાની જાતે જ પકડશે અને કોઈપણ સમયે અહિંસા વિકસાવવામાં નિષ્ફળ જશે.
જે હું વ્યક્તિગત રૂપે પસંદ કરું છું, તે રાજ્યના હાથમાં સત્તાનું કેન્દ્રિયકરણ નહીં પણ ટ્રસ્ટીશીપની ભાવનાનું વિસ્તરણ હશે; મારા મતે, ખાનગી માલિકીની હિંસા રાજ્યની હિંસા કરતા ઓછી હાનિકારક છે.
જ્યારે હું જેલમાં હતો ત્યારે મેં કાર્લીલનો ફ્રેન્ચ ક્રાંતિનો ઇતિહાસ વાંચ્યો, અને પંડિત જવાહરલાલે મને રશિયન ક્રાંતિ વિશે કંઈક કહ્યું. પરંતુ તે મારી ખાતરી છે કે આ સંઘર્ષો હિંસાના હથિયારથી લડ્યા હોવાથી, લોકશાહી આદર્શનો ખ્યાલ કરવામાં નિષ્ફળ ગયા.
આપણે આપણા દેશ માટે સ્વતંત્રતા ઇચ્છીએ છીએ, પરંતુ અન્યના ખર્ચે અથવા શોષણ કરવાથી નહીં, અન્ય દેશોને અધોગતિ આપવા માટે. મને ભારતની સ્વતંત્રતા નથી જોઈતી જો તેનો અર્થ ઇંગ્લેન્ડના લુપ્ત થવું અથવા ઇંગ્લિશિયનોના અદ્રશ્ય થવું હોય. હું મારા દેશની સ્વતંત્રતા ઇચ્છું છું જેથી અન્ય દેશો મારા મુક્ત દેશમાંથી કંઈક શીખી શકે, જેથી મારા દેશના સંસાધનોનો ઉપયોગ માનવજાતિના હિત માટે થઈ શકે. દેશભક્તિની સંપ્રદાય આપણને આજકાલ શીખવે છે કે વ્યક્તિને કુટુંબ માટે મરી જવું પડે છે, તે જ રીતે કુટુંબ ગામ માટે, જિલ્લા માટે ગામ, પ્રાંત માટે જિલ્લો, અને દેશ માટે પ્રાંત માટે મૃત્યુ પામે છે; તેમછતાં પણ, કોઈ દેશ આઝાદ થવો જોઈએ કે તે વિશ્વના હિત માટે જરૂરી હોય તો મરી શકે. તેથી રાષ્ટ્રવાદ અથવા મારો રાષ્ટ્રવાદ વિશેનો મારો પ્રેમ એ છે કે મારો દેશ આઝાદ થઈ શકે, જો જરૂર પડે તો આખો દેશ મરી શકે, જેથી માનવ જાતિઓ જીવી શકે. ત્યાં જાતિ-દ્વેષ માટે કોઈ જગ્યા નથી. તે આપણો રાષ્ટ્રવાદ બની રહે.
એક આત્મા, ઘણા સ્વરૂપો વિષે બાપુનો એક લેખ વાંચ્યો હતો જેમાં ખુબ ઊંડાણપૂર્વક તેઓ સમજાવે છે, ક્ષણની જરૂરિયાત એક ધર્મની નથી, પરંતુ વિવિધ ધર્મના ભક્તોની પરસ્પર આદર અને સહનશીલતા છે. અમે ડેડ લેવલ સુધી નહીં, પરંતુ વિવિધતામાં એકતા પહોંચવા માગીએ છીએ. ધર્મની આત્મા એક છે પરંતુ તે અસંખ્ય સ્વરૂપોથી ઘેરાયેલી છે. સત્ય એ કોઈ એક શાસ્ત્રની વિશિષ્ટ સંપત્તિ છે.
સ્વરૂપો ઘણા છે, પરંતુ જાણ કરવાની ભાવના એક છે. બાહ્ય વિવિધતા અંતર્ગત આ બધી આલિંગન, મૂળભૂત એકતા હોય ત્યાં ઉચ્ચ અને નીચલા ભેદ માટે કેવી જગ્યા હોઈ શકે? તેના માટે તે દૈનિક જીવનના દરેક પગલા પર તમને મળતું તથ્ય છે. બધા ધર્મોનું અંતિમ લક્ષ્ય આ આવશ્યક એકતાને અનુભૂતિ કરવાનું છે.
હિંદુ ધર્મ અમૂલ્ય રત્નોથી ભરેલા અનહદ સમુદ્ર જેવો છે. તમે પ્રાર્થના કરવાની એકદમ યોગ્ય રીત. એકને ફક્ત યાદ રાખવું જરૂરી છે કે ભગવાન બધા દળોમાં એક બળ છે. અન્ય તમામ દળો ભૌતિક છે. પરંતુ ભગવાન એક મહત્વપૂર્ણ બળ અથવા ભાવના છે જે તમને મળે છે તેનો ખજાનો છે. હિન્દુ ધર્મમાં ભગવાનને વિવિધ નામો ઓળખાય છે. મેં ભગવાનને આભારી તમામ નામો અને સ્વરૂપો સ્વીકાર્યા છે, એક નિરાકાર સર્વવ્યાપક રામને સૂચવતા પ્રતીકો તરીકે. મારા માટે, તેથી દશરથના પુત્ર સીતાના ભગવાન તરીકે વર્ણવેલ રામ એ સર્વશક્તિમાન સાર છે, જેનું નામ, હૃદયમાં લખેલ, બધી ઉદાસી, માનસિક, નૈતિક અને શારીરિકને દૂર કરે છે.
સાર્વત્રિક મહત્વનો મંત્ર એ છે ,જો ઇશોપનિષદનો પહેલો શ્લોક હિન્દુઓની સ્મૃતિમાં જ અકબંધ રહ્યો હોત, તો હિન્દુ ધર્મ કાયમ માટે જીવશે .…
શ્લોકનો અર્થ એ છે કે આ બ્રહ્માંડમાં જે કંઈ પણ છે તે મહાન અથવા નાના 1, જેમાં સૌથી નાના અણુનો સમાવેશ થાય છે, તે ભગવાન દ્વારા સર્જિત છે, જેને સર્જક અથવા ભગવાન તરીકે ઓળખાય છે. ઇશા એટલે શાસક, અને તે ખૂબ જ લડત દ્વારા કુદરતી રીતે સર્જક પણ શાસક બને છે. (જે આપે છે તેનો આનંદ માણો. કોઈની સંપત્તિની લાલચ ન કરો.) …
આ ટૂંકા મંત્રમાં સમાયેલ સત્યની ગણતરી દરેક મનુષ્યની ઉચ્ચતમ તૃષ્ણાઓને સંતોષવા માટે કરવામાં આવે છે કે પછી ભલે તે આ વિશ્વનો સંદર્ભ રાખે છે કે પછીના.
જો તે સાર્વત્રિક ભાઈચારો છે, તો ફક્ત બધા માનવોનો ભાઈચારો જ નહીં, પરંતુ તમામ જીવંત પ્રાણીઓનો, હું તેને આ મંત્રમાં શોધી શકું છું. આ મંત્ર મને કહે છે કે હું મારા જેવું કંઈપણ રાખી શકતો નથી, જે કંઈપણ ભગવાનનું છે અને જો મારું જીવન અને આ મંત્રમાં વિશ્વાસ કરનારા બધાનું જીવન સંપૂર્ણ સમર્પણનું જીવન હોય, તો તે અનુસરે છે કે તે બધા જ હશે જેઓ માને છે આ મંત્ર, આપણા સાથી જીવોની સતત સેવાનું જીવન બનવું જોઈએ.
ગીતા અને તેની બધી બાબતો ભૂલી ગયા, પણ ઉપદેશની એક નકલ હતી, ગીતામાંથી જેવું કરવું છે, મારે તેમાંથી તે જ આનંદ મેળવવો જોઈએ.
કોઈએ પૂછ્યું જ્યારે ટોચ પરની દરેક વસ્તુ ખોટી થઈ જાય છે, ત્યારે તળિયે રહેલા લોકોની દેવતા તેના તોફાની પ્રભાવ સામે પોતાને ભાર આપી શકે છે?
ખુબ જ સચોટ જવાબ આપતા ગાંધીજી કહે છે કે ,જો ટોચ પરના લોકો ખોટી રીતે ગયા, તો તે નિશ્ચિતરૂપે ખુલ્લું હતું, અને તે તળિયે રહેનારાઓની ફરજ હતી કે ખોટી ટોચ કાપવી પણ, જેમ કે તે એક છત્ર કાપી નાખશે જે ટોચ પર દેખાતું હતું પરંતુ જે ટકી રહ્યું હતું તેને.
આમ પંડિત નહેરુ ટોચ પર હતા. પરંતુ હકીકતમાં તે તેમના દ્વારા ટકી રહ્યો હતો. જો તે ખોટી રીતે ચાલ્યો જાય, તો તળિયે આવેલા લોકો મુશ્કેલી વિના તેને દૂર કરી શકે છે. ઘરે નજીક આવતા, જો તેમને સુહરવર્દી સાહેબ (બંગાળ પ્રીમિયર) લાયક લાગ્યાં, તો તેઓ ચોક્કસપણે શારીરિક બળ દ્વારા નહીં, પણ તેમને સમક્ષ મૂકવાનો ગૌરવ ધરાવતા તેમને દૂર કરી શકશે.
તે બધાએ આ તથ્ય ઉકળ્યું કે જો તળિયેના લોકો અજાણ હોય તો તેમનું શોષણ કરવામાં આવશે. અંગ્રેજીમાં પણ આવું જ હતું. જ્યારે તેઓને તેમની તાકાત અને તે તથ્યને સમજાયું કે તું તળિયે ટોચનું સ્થાન ટકાવે છે, તો તે તેમની સાથે હશે. ત્યાં આગળ, તે કહેશે કે જો ટોચ ખોટું હતું તો તળિયે કંઈક ધરમૂળથી ખોટું હતું. તેથી, તેઓ તેમની અજ્ .ાન લાચારી દૂર કરવા દો.
નિર્ભયતા એ રોગના તમામ બાહ્ય ભય-ભય, શારીરિક ઇજા અને મૃત્યુ, નિકાલની, કોઈની નજીકની અને પ્રિય ગુમાવવાની, પ્રતિષ્ઠા ગુમાવવા અથવા ગુનો આપવાની, અને આથી અન્ય સ્વતંત્રતાઓનો અર્થ સૂચવે છે.
અંતમાં બસ એટલું જ કહીશ કે ,
અનોખું સર્જન જગતમાં અદભુત આ જીવ ,
ના મળે જો નીકળો ગોતવા બાપુ જેવો શિવ !
જય હિન્દ
અસ્તુ !
You can email me for feedbacks and suggestions.also For more Quotes & posts follow me here at ,
Instagram ID : urmi_wording
Email : chauhanurmi2@gmail.com
