वडूज वान्तन इन्सब्रुक
स्वित्झर्लंड नंतर आम्ही लांचेस्टाईन येथे गेलो
याची राजधानी आहे वडूज, जे स्विस बोर्डर वर आहे .
एक अत्यंत छोटेसे गाव ज्याची लोकसंख्या फक्त ५४५० आहे .
इथला कारभार राजाच्या अखत्यारीत चालतो .ह्या राजाचा राजवाडा उंच डोंगरावर आहे .
तेथून संपूर्ण वडूज वर लक्ष ठेवता येते .
गावाचा कारभार हा गावकरी आणि राजा यांच्या सामंजस्यानुसार चालतो .
इथले स्वतंत्र असे चलन आहे .
आणि मुख्य व्यवसाय वाईनरी आहे .
त्यामुळे जागोजागी अनेक द्राक्ष मळे दिसतात .
जगातली अत्यंत उत्तम अशी वाईन येथे बनते .
एका छोट्या ट्रेन मधुन प्रवाश्यांना या गावाची सैर करवली जाते .
छान छान छोटे छोटे बंगले आणि त्यातल्या विविध फुलांच्या बागा ,सुबक वळणदार रस्ते दाखवताना सोबत त्या विषयीची कोमेंट्री आणि लयदार संगीत वाजत असते .
मात्र संपूर्ण सहलीमध्ये तुम्हाला रस्त्यावर अथवा बंगल्यात एकही माणूस अथवा लहान मुल
कोणीही दिसत नाही .सगळे एखाद्या चित्रासारखे स्तब्ध !!
यानंतर वान्तेन हे ऑस्ट्रिया येथील इन्सब्रुकची बाजारपेठ असलेले गाव पाहायला गेलो
इथे असलेल्या “स्वरोवस्की क्रिस्टल वर्ल्ड “म्युजीयम ला भेट दिली .
एका राक्षसाचे तोंड असलेल्या एका धबधब्याच्या मुखातून प्रवेश करीत आपली एन्ट्री तिथे होते .
तीन मजली अत्यंत मोठे म्युजीयम आहे हे .
त्यातील दोन मजल्यावर म्युजीयम आहे आणि खालच्या मजल्यावर शो रूम आहे .
या म्युजीयम मध्ये १४ चेम्बर्स असुन त्यात जगातल्या वेगवेगळ्या प्रतिकृती ,डोम ,डिझाईन पाहायला मिळतात.
शो रूम मध्ये अनेक प्रकारचे नवनवीन दागिने अक्सेसरीज आणि झुंबरे पाहायला मिळतात .
देशभरातल्या आणि जगभरातल्या नावाजलेल्या कलाकारांनी आणि आर्किटेक्टनी आपापल्या शैलीत इथे क्रिस्टल
प्रेझेन्टेशन केलेले आहे, यातील प्रत्येक नमुना अगदी वेगवेगळ्या प्रकारचा आहे .
इथे हे तयार करून त्याचे मार्केटिंग केले जाते .
या व्यवसायात डयानियल स्वरोवस्की यांनी १८९५ ला पाउल ठेवले .
एका शतका नंतर १९९५ ला हे म्युजीयम सुरु झाले.
जागतिक प्रसिद्धीचा हा ब्रांड असुन याची २८०० दुकाने १७० देशात आहेत .
मुक्कामासाठी इन्सब्रुकच्या एका हॉटेलला रवाना झालो .
इथे डोंगराच्या अगदी वरच्या भागात आमचे हॉटेल होते .
भरपूर बर्फ ,सुंदर निळे आकाश ,आणि हिरव्यागार टेकड्या ..
खास स्कीईंगसाठी येथे अनेक पर्यटक येतात आणि स्कीईंग क्लब पण आहेत
अतिशय सुंदर वातावरण होते .
उद्या प्रस्थान इटली कडे व्हायचे होते .
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
इटली ..
इटलीत आम्ही प्रथम व्हेनिसला गेलो .
व्हेनिस ही दक्षिण इटलीतील व्हेनेटो प्रांताची राजधानी आहे .
हे शहर सांस्कृतिक आणि व्यापाराचे एक केंद्र आहे .
इथे १०० पेक्षा जास्त बेटे आहेत .
“कालव्यांचे शहर “म्हणून व्हेनिस ओळखले जाते .
संपूर्ण शहर कालव्यांच्या आसपास वसल्याने इथले वाहतुकीचे मध्यम फक्त बोटी आहेत .
लांबलचक बोटीतून शहराचा सर्व व्यवहार आणि इकडे तिकडे येणेजाणे चालते .
या बोटींना “गंडोला” असे संबोधले जाते .
गंडोला राईड मधुन पर्यटकांना सर्व शहरभर फिरवले जाते .
व्हेनिस म्हणले की सर्वप्रथम आठवते ते THE GREAT GAMBLAR चित्रपटातील
झीनत आणि अमिताभ वर चित्रित केलेले ..दो लब्जो की है दिल की कहानी हे गाणे ..
गंडोला राईड करताना हेच गाणे सगळीकडे लावलेले असते .
आम्ही पण याच गाण्यावर आमचे विडीओ शूट केले .
नेहेमीप्रमाणे इथेपण एक सेन्ट्रल स्केअर आहे .इथल्या रस्त्यावर बरीच गंमत जंमत चाललेली असते .
लोकांच्या मनोरंजनासाठी वेगवेगळे खेळ खेळले जातात .
पिझा आणि पास्ताच्या वेगवेगळ्या व्हरायटी इथे खायला मिळतात .
इथून पुढे गेल्यावर बेल टॉवरआहे .एक भलीमोठी घंटा उंचावर टांगली आहे .
पुढे सेंट मार्क बेसेलिका आहे
इटली ही कॅथलिक लोकांची “पंढरी” आहे
इटलीत आलो की जरा इंडियात आल्यासारखं वाटू लागत
रस्ते जरा खराब असतात . हवा उबदार असते . रस्त्याकडेनं जरा कचरा पण दिसतो .
हा युरोपच असल्याने घरं सुंदरच असतात पण जरा साधी आणि रंगीत होऊ लागतात.
चकचकीत पोस्टर कार्डच्याच्या चित्रातल्या जगातून वास्तव जगात आलोय असं वाटतं .
इटलीला भारतासारखाच प्राचीन इतिहास आहे.
इटलीतली नोकरशाही आपल्यासारखीच भ्रष्ट व्यवस्था आहे .
इटालियन कुझिन भारतीय कुझिनसारखंच अगदी चविष्ट आणि प्रसिद्ध आहे.
इटालियन समाजव्यवस्था एकत्र कुटुंबाची होती आता बदलतेय , भारतासारखीच . इटालियन पुरूष भारतीय पुरूषांसारखेच आईवेडे असतात .
इटलीत फ्री टॉयलेट मिळाली , युरोपात मात्र ठिकठिकाणी पेड टॉयलेटहोती .
जिथे पेड टॉयलेट होती तिथे मशीनऐवजी पैसे घ्यायला माणसं होती
आणि तितकेच पैसे देऊनही इटलीतली टॉयलेटस जर्मनी/ स्वित्झर्लंड इतकी स्वच्छ नव्हती .
युरोपमधे इटली शॉपिंग साठी सर्वात स्वस्त वाटलं.
पिसाच्या कलत्या मनोर्याबाहेर तर रस्त्यावरती भरपूर दुकानं आहेत.
अनेक प्रकारच्या वस्तू असतात विकायला .
इथंली बहुतेक दुकानं बांगलादेशी चालवतात.
मोरेक्को आणि निग्रो विक्रेते नुसते हातात वस्तू रचून फिरतात.
रस्त्यावरची दुकानदारी असल्याने इथं भरपूर बार्गेनिंग चालतं
. लेदरच्या बॅग्ज इथं झकास मिळतात. टी शर्ट आणि सूव्हिनिअर्स पण खूप स्वस्त दरात मिळतात.
नंतर इटली येथील पाडोवा मध्ये पिसाचा झुकता मनोरा पाहायला गेलो
पिसाच्या मनोर्याकडे पाहत राहिलं की पिसाचा मनोरा कलून कलून कधीतरी पडणार असंच वाटतं.
भरपूर फोटो काढून झाले की त्याच्याकडे पाहून पाहून आपलीच मान वाकडी कलल्यासारखी वाटते.
जमीन अस्थिर असल्याने तो बांधल्यापासून झुकतोचय.
अजून दोनशे वर्ष पिसा असाच झुकताच राहणार.
पिसा पुर्वी जगातल्या सात आश्चर्यांमधे समाविष्ट होता .
पण त्याला सरळ करायचे प्रयत्न केले गेले त्यामुळे त्याने सात आश्चर्या मधलं नाव गमावलं असे म्हणतात .
पिसा टॉवरमागे हिरवळीवर ' फॉलन एंजल' शिल्प आहे ते इंटरेस्टींग वाटलं.
इगोर मितोराज नावाच्या पोलिश शिल्पकाराने केलेलं हे शिल्प पिसा मनोर्याच्या काळाला साजेल अशी दिसणारी समकालीन कलाकृती आहे.
इटलीची राजधानी असलेल्या रोमच्या वरखाली जाणार्या रस्त्यावरून नुसतं भटकणंही सुखद आहे.
हवा मस्त होती आणि गर्दी रंगीबेरंगी होती .
ट्रॅव्ही फाऊंटनवर गर्दीचंही कारंज उसळलं होतं.
दोन किंवा पाच सेंट हात धरून ते फोटोमध्ये दाखवत मागे फाऊंटनमधे फेकले जात होते.
असं केलं की रोममधे परत येता येतं म्हणे असा समज ..
हे फाऊंटन शहरातील मोठे असून जगप्रसिध्ध आहे .
अनेक इंग्रजी सिनेमातून हे फाऊंटन दिसते .
इथे अप्रतिम इटालियन चोकलेट आईस्क्रीम खायला मिळाल.
यानंतर रोममधे कलोसियम पाहिलं तेव्हा बर्याच वर्षापूर्वी पाहिलेल्या
ग्लॅडिएटर सिनेमाची आठवण झाली .
ही खरेतर सगळी पडझड झालेली वास्तू आहे.
इथे एके काळी अफाट हिंसा झाली होती त्याची साक्षीदार ही वास्तू आहे .
असे म्हणतात “ALL ROADS LEAD TO ROAM “याचे दोन अर्थ आहेत
एक म्हणजे जगातल्या प्रत्येक देशाकडून रोमला यायला रस्ता आहे
आणि दुसरा अर्थ असा की व्हॅटिकन सिटीमधील सेंट पीटर बॅसिलिका कॅथलिक लोकांचे महान श्रद्धास्थान असल्याने जगभरातले सगळे कॅथलिक रोम पाहायला उत्सुक असतात .
व्हॅटिकन सिटीची भेट म्हणजे युरोपट्रीपचा शेवटचा आणि “अनोखा” अनुभव ठरला .
व्हॅटिकन सिटीत सेंट पीटर बॅसिलीकात जायला पाऊण तास रांगेत , थोड्या पावसात उभं राहिलो .
व्हॅटिकन सिटी बाहेर सिरियन निर्वासित आणि बरेच भिकारी होते .
व्हॅटिकन सिटी म्हणजे जगातील सर्वात चिमुकला देश.
जणु काही रोमच्या कोंदणात बसवलेला लखलखीत हिरा.
व्हॅटिकन सिटी मधला तो विशाल शुभ्र स्क्वेअर भव्यतेनं तुम्हाला सामाऊन घेतो.
जणु येशूने हात पसरले आहेत आपल्याला कवेत घेण्यासाठी असं वाटतं .
अनेक इंग्रजी चित्रपटात व्हॅटिकन सिटीचा समावेश आहे .
सेंट पीटर बॅसिलिका म्हणजे मायकेल अँजेलोचं अप्रतिम काम
बघून डोळे निवतात .
एकेक डोम बघत राहावा असा देखणा आहे .
डोळे फिरतात, मन भरतं ... निःशब्द व्हायला होतं.
पिएता म्हणजे “सहानुभूती.”
“पिएता शिल्प” मन हेलावणारे आहे...
मदरमेरी क्रूसिफिकेशननंतर येशूचं शव घेऊन बसलीय असं हे शिल्प.
एका अखंड संगमरवरातून हे अप्रतिम शिल्प मायकेल अँजेलोने दोन वर्षापेक्षा कमी काळात घडवलंय.
तरूण दिसणारी मेरी जाणीवपूर्वक घडवली (कारण कुमारी स्त्रियांचं वय दिसत नाही म्हणे).
हे शिल्प प्रदर्शित केल्यावर लोकं थक्क झाले .
तोपर्यंत मायकेल इतका प्रसिद्ध झाला नव्हता.
हे कुणाचं शिल्पय म्हणून लोकं कुजबुजत होते, इतर कलाकारांची नावं घेत होते.
इतर कलाकारांना श्रेय मिळतंय हे बघून संतापाने तरातरा जाऊन मायकेलने पिएतावर स्वतःची सही कोरली .
हे एकमेव शिल्प आहे ज्यावर मायकेल अँजेलोची सही आहे .
अपत्य गमावलेल्या मातेचं हे दुःख संगमरवरात अजरामर झालंय.
एकाचवेळी मन उदास आणि आनंदी होते !!
शतकानुशतके बांधून ठेवणारी ही कला खुपच थोर आहे हे नक्की .
साक्षात ईश्वर कधी शिल्प कधी चित्र कधी संगीत कधी काव्य होऊन अवतरला आहे असे वाटते .
या इटलीला अशा ईश्वर स्पर्शाचे भरभरून वरदान लाभलेलं आहे म्हणून Ti Amor Italia= म्हणजे
माझं तुझ्यावर खूप प्रेम आहे इटालिया! असे म्हणले जाते .
आता युरोप दर्शन संपले जड अंतकरणाने युरोप ला बाय बाय केले
आणि परतीच्या मुंबई प्रवासासाठी रोमच्या लिओनार्डो दा विन्ची विमानतळाकडे निघालो .
हे विमानतळ इटली तील सर्वात प्रमुख आणि व्यस्त विमानतळ आहे .
तुमच्या विमानाच्या गेट पर्यंत जाण्यासाठी इथे पाच मिनिटांचा रेल्वे प्रवास करावा लागतो .
तरीही भरपूर मोठे विमानतळ असल्याने एस्केलेटर वरून पण जावे लागते आणि पायी पण चालावे लागते .
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
आता थोडेसे युरोप विषयी अनुभवातून मिळालेल्या व इतरांना उपयोगी अशा टिप्स ..
इथे चहा अगदी वर्ज्य आहे .
भारतीयांना चहाचं व्यसन लावलं इंग्रजांनी.पण इंग्लंड सोडलं तर युरोपमधे चहा नाही .
युरोप म्हणजे कॉफी कल्चर आहे.
सगळीकडे कॉफीच राज्य असते ती सुध्धा बिन दुधाची आणि बिनसाखरेची
आपल्याला ती पांचट वाटते .
हे टाळण्यासाठी केपेचीनो कॉफी घेणे हा उत्तम मार्ग ..
इथे नाश्ता म्हणजे ब्रेडचे अनेक प्रकार असतात,आपल्याला ते फारसे रुचत नाहीत
अशा वेळी नाश्त्यामध्ये फळे फ्रुट जुस,कोर्न फ्लेक्स ,योगर्ट घेणे उत्तम
जेवताना भात,योगर्ट , सॅलड्स पोटभर खायचं . याने हलकंही वाटतं आणि भरपूर चालायची ताकद टिकवता येते.
इथे कुठेही हमाल मिळत नाही ,आपले ओझे आपण उचलायचे असते .
त्यामुळे प्रवासात कमीत कमी सामान घेणे उत्तम पर्याय आहे .
आणि चार चाकी बॅग्स वापरणे अपरिहार्य, विमान प्रवासात हँड लगेजसाठी पण छोटी ट्राली बॅग आवश्यक आहे, निदान दोन चाकं असलेली तरी .
इथे तुम्हाला भरपूर चालावे लागते ,रोज जवळ जवळ तीन चार किलोमीटर.
रोममधे तर सर्वात जास्त दहा ते अकरा किलोमीटर चालावं लागत कारण रोम हे फिरत बघण्याचे शहर आहे .
शिवाय अवाढव्य रोम विमानतळावर तुमच्या विमानाच्या गेट पर्यंत पोचण्यासाठी काही मिनिटांचा रेल्वे प्रवास आहे तरीही भरपूर जिने चढ उतार व पायपीट करावी लागते .प्रवासाला जाण्याआधी नियमित व्यायाम करत राहणं आवश्यक आहे, चालण्याची सवय आवश्यक !
त्यामुळे या सहलीसाठी ब्रँडेड स्पोर्टस् शूज आवश्यक आहेत .
ते आधी वापरून रूळवून घ्यायचे असतात.
हँड लगेजमधे दोन टी शर्ट, एक पँट, एक थर्मल इतकं ठेवायला हवंच .
काहीही झालं तरी शेवटच्या क्षणापर्यंत / विमानतळावर येईतो हातात कॅशमधलं परकीय चलन ठेवायला हवंच. कार्डमधे कितीही बँलन्स असो, कुठेही थोडी कॅश हातात असल्याने सुरक्षित वाटतं.
तुमचा शेवटचा मुक्काम जिथे असेल तिथे सुट्टे चलन म्हणजे सेंट्स अथवा एक दोन पाच युरोची नाणी
काहीतरी खरेदी करून खर्चून टाकावी कारण भारतात आल्यावर फक्त नोटांचे रुपांतर भारतीय रुपयात होते .
मोबाईल, पासपोर्ट,पैसे हे सॅकमधेच असायला हवं.
विशेषतः गर्दीत ती सॅक पुढे धरायला हवी.
हे पथ्य पाळल्यास चोरीची शक्यता कमी होते, कारण इथे चोऱ्यांचे प्रमाण जास्त आहे .
युरोपात बाटलीतले मिनरल पाणी ही संकल्पना नाही.
थेट बेसिनच्या नळाचं पाणी प्यायचं ,
ब्रेकफास्टला पाणी भरून घ्यायचं.,सगळीकडच पाणी आपल्याला पचते .
युरोप स्वच्छ असल्यानेही कदाचित हे पाणी पण सुरक्षित असावं
बजेटमधे ठरवल्याप्रमाणे झकास हवी ती खरेदी करता येते .
आपल्याला नक्की काय काय घ्यायचं आहे ते डोक्यात पक्कं केलं की सोपं होतं.
परदेशात हातात मोजकी कॅश असल्याने हे महत्वाचं.
सतत पौंड/युरोचं भाषांतर रुपयात करत बसलं तर काहीही घ्यावंसं वाटणार नाही त्यामुळे एक मनात एक लिमिट ठरवून खरेदी करायची.
उदाहरणार्थ पाच ते दहा युरोपर्यंत वस्तू असेल आणि ती मनात भरली असेल तर लगेच घेऊन टाकणे
आपले वाचन असले आणि इतिहास/आर्टची थोडीफार माहिती असेल तर इथे फिरण्यात जास्ती मजा येते .
त्यामुळे जाण्यापूर्वी बेसिक माहिती असेल तर बरे
आपल्याला कामचलाऊ इंग्रजी बोलता येतं असेल तर आपला आत्मविश्वास आणखी वाढतो .
एकुण आम्ही खूप मजा केली .
निसर्गाची आणि स्वत्ताची सुद्धा भरपूर फोटोग्राफी केली .
जिथे जिथे डान्स करायला मिळाला तिथे वेळकाळ न पाहता भरपूर नाचुन घेतले.
गाणी ,गप्पा, दंगा केला आम्ही सर्व सहप्रवासी अगदी रिफ्रेश झालो .
वातावरण थंड व स्वच्छ असल्याने दररोज सकाळी पाच ते रात्री बारा पर्यंत शेड्युल असून सुध्धा अजिबात थकायला झाले नाही .
दोन तीन वेळा तर आमचा दिवस पहाटे अडीचला सुरु झाला होता ..पण काहीच त्रास झाला नाही .
या टूरला आमच्या सोबत पाच सहा डॉक्टर होते पण एकंदर चाळीस लोकांपैकी एकही माणूस एकदाही आजारी पडला नाही किंबहुना कोणाला एखादी गोळी पण घ्यावी लागली नाही हाच त्या हवामानाचा फायदा !!
रस्ते अत्यंत सुंदर गुळगुळीत आणि परदेशी बनावटीची मोठी गाडी त्यामुळे ताशी शंभर किमी वेगाने जाऊन
सुध्ध्दा अजिबात पोटातले पाणी सुध्धा हलले नाही .
युरोप प्रवास आणि त्याची अनुभूती एखाद्या स्वप्ना सारखी वाटली
कित्येक दिवस तो अंमल ओसरला नाही ..
असे म्हणतात आयुष्य म्हणजे एक पुस्तक आहे ..
आणि तुम्ही जर प्रवास केला नाही तर तुम्ही त्यातील फक्त एकच पान वाचले आहे .
त्यामुळे प्रवास करीत राहिले पाहिजे .आम्हाला प्रवास आवडतो .
प्रवासात नेहेमीच ठरवल्या सारखे घडतेच असे नाही पण थ्रील असणे ही तर प्रवासाची मजा आहे .
या थ्रील मध्ये मिळणारे अनुभव जरी अनपेक्षित असले तरी अमुल्य असतात .
आयुष्य हाही एक प्रवासच असतो इथेही असेच घडत असते ..
.बजेट, तंत्रज्ञान वापरणं , खाणंपिणं आणि तब्येत या सगळ्याचा विचार केला तर
ट्रॅव्हलर किंवा टुरिस्ट होणं सोपं नाही, सगळ्यांना ते परवडत पण नाही.
पण ज्यांना हे सारे परवडते त्यांनी प्रवास करीत राहिले पाहिजे .
प्रवास आयुष्याचा असो वा फिरण्याचा तो सुखरूप घडणे हाही थोडा नशिबाचा भाग आहे .
प्रवास म्हणजे आश्चर्ये, कधी कधी आश्चर्याचे धक्के सुद्धा ...
हे धक्के सुखद असतात तोवरच बरे वाटतात.
पण टुरीस्ट असो की ट्रॅव्हलर , कुठल्याही प्रवासाचा आनंद मात्र पुरेपूर लुटता येतो, अगदी आनंदाने आणि उत्साहाने प्रवास केला तर हे मात्र नक्की .
