Ayushyach sar - 1 in Marathi Fiction Stories by Komal Mankar books and stories PDF | आयुष्याचं सारं (अगतिका) भाग - 1

Featured Books
Categories
Share

आयुष्याचं सारं (अगतिका) भाग - 1







कृपया ध्यान दिजीए ,

मुंबई जाने वाली गाड़ी दो घंटे देरी से चल रही हैं .....

प्लॅटफॉर्मवर मी पाय ठेवताच अनाउसमेंट ध्वनी माझ्या कानावर आदळत  होता . केवढ्या  घाईत निघाली मी घरून . झालं आता दोन तास जप करत बसा इथे !

ह्या मुंबई लोकल ट्रेनचा हाच तगादा असतो . 

लोकल कधी  वेळेत आली तर सूर्याने दिशा बदलवल्याचे डोहाळे लागतात . 

खाली बर्थचा मी शोध घेत निघाली  . पण कुठेच खाली बर्थ नजरेस पडत नव्हता . मी समोर चालू लागली शेवटी एक खाली बर्थ दृष्टीस

पडला तिथे जाऊन बसली . 

     नजरेसमोरून धाडधाड करत जाणाऱ्या गाड्या ह्यात माझी गाडी कधी येणार आणि इंटरव्ह्यू कसा जाणार  ह्याच विचारात मी गढून गेली होती .

एवढ्यात माझ्या बाजूला ती येऊन बसली . समोरून जाणाऱ्या वडे वाल्याला ती आवाज देऊ लागली . तेव्हा माझ्या बाजूला येऊन बसलेल्या तिच्यावर माझी नजर पडली . विशीतली तरुणी वाटतं होती ती मला .

ओठाला लावलेली लाल भडक लिपीस्टिक तिच्या गोऱ्या चेहऱ्यावर शोभून दिसत होती . काजळी डोळ्यात तेवढीच चमक होती .  पाठीवर मोकळे सोडलेले तिचे काळेभोर केस काहीसे कपाळावर येत होते . त्या  समोर येणाऱ्या लटांना मागे करत ती एका हाताने वडे खात होती .

खूप दिवसाचं तिने काही खाल्लं नसावं अशी ती वड्यावर  ताव मारत होती . 

दूरवर फिरणारी माझी नजर नराहून तिच्यावर खिळत होती . एकदम तिने माझ्याकडे बघितलं आणि आमची नजरेवर नजर पडली .

तोंडासमोर खायला घेतलेला वडा हातातल्या कागदी प्लेटवर ठेवत . प्लेट माझ्याकडे सरकवत  ती म्हणाली ,

खातेस ? 

मी नाही म्हटलं

त्यावर ती  म्हणाली , " मग अशी का बघत आहेस   ? "

मी काही नाही म्हणत समोर बघायला लागली .

परत तिच्याकडे वळून बघण्याची हिंमत मला झाली नाही .

अर्धा तास असाच शांततेत निघून गेला .

कुठे जायचं आहे तुला ? तिने माझ्या सोबत संवाद साधण्याचा प्रयत्न

केला .

मी म्हटलं मुंबईला ... आणि तुला कुठे जायचं ?

ती म्हणाली  ,

" मला  कुठेच नाही ... "

मला विचार आला  कुठे जायचं नाही तर बॅग वैगरे घेऊन इथे का बसलीे असावी ?

माझ्या प्रश्न चिन्ह चेहऱ्याकडे बघत ती उद्गारली

" मावशी येणार आहे  मुंबईला जाणाऱ्या गाडीन .  गाडी दोन तास उशिरा आहे  म्हणून मी तिची वाट बघत बसली इथं . "

मला पुढे काही बोलायच्या आतच ती ,

" तुझ्याकडे फोन आहे का ? मला एक फोन करायचा होता .

कुठ जवळपास STD बूथ  पण नाही  ... "

मी हो म्हणत तिच्या हातात फोन दिला . तिने कॉल लावताच शिव्या द्यायला सुरुवात केली .

आजूबाजूला जाणारे येणारे प्रवासी तिच्या बोलण्याकडे एकटक बघत जात

होते . त्या दोन मिनिटांत तिच्या शिव्यांचा अंदाज बांधता नाही  यायचा . ती कुण्यातरी माणसाला शिव्या देत असावी असं तिच्या बोलण्यावरून वाटतं होतं . 

एवढं भडकायला काय झालं ?  तिच्या हातून फोन घेत मी   विचारलं .

त्यावर ती म्हणाली , ' साले ने पैसे नही दिए , दस दिन से बोल रहा आज देता कल देता ... रोजचा गिराइक आहे म्हणून थांबले होते  . ' 

मी तिला विचारलं , काय करते तू ?  माझ्या प्रश्नाला उत्तर देत ती म्हणाली ,

धंदा करते ...

मी म्हटलं , ' कशाचा ?'

माझ्या प्रश्नावर ती लगेच उत्तरली .

' शरीराचा . ' 

( मी तिच्याकडे बघून काही क्षणासाठी निःशब्द झाली . काय बोलावं

कळतं नव्हतं मला . )

  काय झालं  माझ्या सारख्या धंदेवाली सोबत एका बेंचवर बसल्याच तुला ....

तिला मध्येच बोलत असताना थांबवत

मी म्हटलं , ' असं काही नाही   ... तू  ही माणूसच आहे ना ?'

ह्यावर ती म्हणाली , '  सर्व मला माणूस म्हणून नाही तर एक वेश्या म्हणून बघतात .

घरणदाज बाया मी त्यांना कोण आहे हे कळताच माझ्या जवळून उठून

जातात . '

' तुझं वय काय ग ? '

माझ्या अचानक विचारलेला प्रश्नाने ती भांबावून जात म्हणाली ,

' 25 लागेल आता ह्या महिन्यात '

माझा अंदाज खोटा ठरला होता तर .

मी म्हटलं तिला कशाला आली ह्या धंद्यात .

ती जरा मिश्किल हसत म्हणाली ,

' कोण्या स्वतःला ह्या धंद्यात झोकून घ्यायची हौस नसते तै .'

तिच्या  डोळ्यातुन तिचा भूतकाळ अधोरेखित  होत होता .

मी विषय बदलवत तिला म्हटलं

  किती वर्ग शिकली तू ?

ती म्हणली  बारवी पर्यंत ... मला आश्चर्य वाटलं ऐकून

मग समोर शिकायचं नव्हतं का ?

परिस्थिती न्हवती तशी , बाप कर्ज बाजरी बुडाला होता . माय लहानपाणीच देवाघरी गेली . कसा बसा भावाच्या भरवश्यावर संसाराचा गाडा रेटत होता . पण परमेश्वराने त्यालाही गिळला अपघातात तो ही जागीच गेला . बापावर कर्जाचा बोजा होता . काय करणार तो बी ? मला इथे सोडून गेला .

तिचं बोलणं ऐकून वाटलं सख्खा बाप मुलीला ह्या धंद्यात ढकलून देतो .

तुझ्या बाबाला माहिती आहे तू हे काम करते म्हणून ? तो तुला काहीच म्हणत नाही ??

ती पुढे सांगायला लागली ,  ' पहिल्या पाच महिन्यातच पन्नास हजार कमवून सर्व त्याच्या कर्जाचा बोज हलका केला तो काय म्हणेल नको करू हा धंदा म्हणून .  लहान दोन बहिणी बी आहे हे काम नाही केलं तर

उपासमारीची वेळ येईल माझ्या सारखं त्यांचं शिक्षण नाही बुडवायचं .'

तिच हे बोलणं ऐकून तर थक्क झाली होती मी . वेळ आणि परिस्थिती माणसाला कोणत्या वळणावर घेऊन जाईल ह्याचा काही नेम नसतो .

मग परत तुझी गावाकडं जायची इच्छा नाही का ?  इथे तुला पोटभर खायला मिळतं ? तिला ज्या पद्धतीने मी वडे खाताना बघितलं होतं त्यावरून जाणवलं की तिला पोटभर अन्नही नसेल मिळत .

' नाही , पोट भरायला तिथं काही बी साधन नाही एवढी मिळकत पण होत नाही . माझ्या आयुष्याचा गुजराना ह्याचं भरवश्यावर चालतो  .

सरत्या शहराच्या मध्यवर्ती , डामरी रस्त्याभोवती वटवाघळासारखं घिरट्या घालत ऐ चालतो का अड्यावर म्हणत आपल्या कलेन त्यासनी

हिसडून  घ्यायचं , तो म्हणणं  त्या हॉटेल मध्ये रात्र काढायची आणि दिवस होताच आपल्या वस्तीला निघायचं .असे कैक येतात न जातात त्यातून

निघणाऱ्या एखाद्याकडे मी आस्थेने बघू लागते .

एखाद्याचं काळीज समजे पर्यंत कुतूहलाने मी त्याच्यात दुमडून रहाते . चालत्या हलत्या वस्तीतून येरझाऱ्या घालणारा मग तो नेहमीचा गिराईक होऊन जातो .

नेहमीचे होऊन जाणारेही फार फार काळ टिकत नाही . लुबाडायला

त्यांना शरीर पाहिजे असतं . घरात बायको असून रखेल बनवायला तयार असतात पण खिशातून पैसे काढायला हात मागे सरतो . '

हे सारं काही ती एका दमात बोलून गेली . एखाद्या स्त्री जीवनाची अशी

कैफियत तिच्या तोंडून मी पहिल्यांदाच ऐकत होती .

बोलताना ती म्हणूनही गेली ...

' तै , तुमच्या सारखं माझ्या आईवडिलांनी मला शिकून सवरून स्वतःच्या पायावर उभं नाही केलं . '

दोष कुणाला द्यायचा तिने ,

परिस्थितीला की खुद्द पोटच्या पोरीला ह्या व्यवसायात ढकलून जाणाऱ्या बापाला जो कर्जाच्या बाजारात पोरीच्या देहाची किंमत लावून त्यावर

घराचा गाढा ओढत होता .

उन्हात वाऱ्याची हिरवी झुळूक अंगाला  स्पर्श करून जावी तसं ती म्हणाली ,

' आज एवढ्या दिवसाने कोणी तरी आपलं भेटल्यासारखं वाटलं , ह्या जन्मात मनासारखं जगायचं राहून गेलं बघ . आईच्या गेल्यानंतर मायने जवळ  बसून बोलणारही कोणी अजून पर्यंत भेटल नाही . '

तिचेही काही स्वप्न असतील प्रत्येकाला मनासारखं जगता आलं तर त्याचं आयुष्य त्याला सार्थकी लागल्यासारखं वाटतं .

मी तिला म्हटलं ,

' मी तुला काही मदत करू शकते का ?  तू हवी ती मदत माग तुला इथून बाहेर पडायलाही साह्य करेल . तुझं बारावी पर्यंत शिक्षणही झालं आहे म्हणते ना ! मग समोर शिक्षण घे ...  '

माझ्या बोलण्यावर ती म्हणाली ,

' मदत नको मला माझं आयुष्य खूप पुढे निघून गेल आता कात्रीत सापडल्या गत झालं , जगाच्या कोपऱ्यात मी कुठेही पळून गेली तरी मावशी माझ्या मागावर येऊन मला धंद्यावर लावेलच .

पळून जाण्याचा पर्यंत केला पण कैकदा मावशीने मला गाठलं .

शरीरावर  ओरफडे फुटे पर्यंत मारलं . पायाला विस्तवाचे चटके दिले . '

हे सांगताना तिच्या डोळ्यात पाणी तरळत होतं आणि नकळत

माझ्याही . 

' हे बघ इथून पुढे माझा विचारही ध्यानात  आणू नको  .  मला धड जगता ही येत नाही आणि मरताही येत नाही . शिकायची खुप इच्छा होती पण आता तेही शक्य नाही'

शिक्षणाबद्दल असलेली तळमळ मला तिच्यात दिसून येत होती .

तिलाही माझ्या सारखं शिकता आलं असतं तर आज  समाजात ताट

मानेन

जगता आलं असतं .

एवढ्यात मुंबईला जाणारी गाडी अनाउन्स झाली  . एवढा वेळ आम्ही

बोलतं होतो पण शेवटी मी तीच नाव विचारायचं राहून गेली .

मावशी ह्याच गाडीत आली आहे अस म्हणत ती जागेवरून उठताच .

मी तिला थांबवत विचारलं तुझं नाव विचारायचं राहून गेलं .

तुझं नाव काय ?

त्यावर ती म्हणाली ,

माझी रोज नाव बदलतात  कधी शबनम , कधी राधा , चमेली कोणी त्याच्या मनात येईल ते म्हणतो .... 

मुंबईला जाणारी गाडी धाडधाड करत माझ्या डोळ्यासमोर येऊन उभी

राहिली .

ती चालत जात मला म्हणाली तुला कोणतं नाव द्यावं वाटतं मला ते दे !

माझ्या समोर उभी असलेली मुंबईला जाणारी गाडी आणि तिची पाठमोरी

आकृती  ह्याच्यात मी स्तब्ध उभी होते माझ्या जागेवर .

लोकांचा जमाव उतरत होता चढत होता .

मानो , जिंदगी तेज रफ्तार से आगे बढ़ रही हो और कोई पीछे छूट गया है  ....

मी भानावर येत आपली बॅग

सांभाळत चढायला गेली .  तेव्हापर्यत त्या लोकल ट्रेनच्या गर्दीत तिही  दिसेनाशी झाली .