गोपाळ गणेश आगरकर, एक प्रसिद्ध समाज सुधारक, १४ जुलै १८५६ रोजी महाराष्ट्रातील सातारा जिल्ह्यातील टेंभू तालुक्यात जन्मले. त्यांच्या कुटुंबाची आर्थिक स्थिती अत्यंत बिकट होती. त्यांनी प्राथमिक शिक्षणासाठी मामाच्या गावी जाऊन राहावे लागले. न्यायालयात काम करत असताना शिक्षणाची तीव्र इच्छा असल्यामुळे त्यांनी नोकरी सोडली आणि रत्नागिरीमध्ये शिक्षण घेण्याचा प्रयत्न केला, परंतु आर्थिक अडचणींमुळे त्यांना परत कराडला जावे लागले. आगरकरांनी दवाखान्यात काम करून शिक्षण घेण्याचा प्रयत्न सुरू ठेवला. त्यांनी १८७५ मध्ये मॅट्रिकची परीक्षा उत्तीर्ण केली आणि पुढे पुण्यात डेक्कन कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला. त्यांच्या मनात देशातील सामाजिक समस्यांबद्दल अस्वस्थता होती, ज्यामुळे त्यांनी लेखनाला प्रारंभ केला. 'वऱ्हाड समाचार' या दैनिकात त्यांच्या लेखांना स्थान मिळालं. आगरकरांनी १८७७ मध्ये यशोदाबाईसोबत विवाह केला आणि १८७८ मध्ये बी. ए. परीक्षा उत्तीर्ण केली. पुढे, त्यांनी एम. ए. च्या अभ्यासक्रमात प्रवेश घेतला, ज्यात त्यांनी इतिहास आणि तत्त्वज्ञान या विषयांची निवड केली. या काळात त्यांची ओळख बाळ गंगाधर टिळक यांच्याशी झाली, आणि दोघांनी मिळून 'केसरी' हे वृत्तपत्र सुरू करण्याचा निर्णय घेतला. आगरकरांनी शिक्षणाची महत्ता समजून घेतली आणि त्यांच्या ज्ञानाचा उपयोग समाज सुधारण्यासाठी करण्याचा निर्धार केला.

by Nagesh S Shewalkar in Marathi Magazine

Writen by Nagesh S Shewalkar

Category Magazine