सकारात्मक विचार सकारात्मक दृढनिश्चयामुळे आपण मानवी जीवनात आनंद अनुभवूशकतो. परंतु ही जादू नाही की आपण एका दिवसात शिकू शकता आणिआपण सकारात्मक होऊ शकता. त्यासाठी तुम्हाला सराव करावा लागेल. आपण बर्‍याच काळापासून अनुसरण करीत असलेल्या विचारसरणीमुळेबदल घडवून आणण्यासाठी अजून वेळ असू शकतो. आपण सकारात्मकविचारांचा विचार करण्यास सुरवात करण्यापूर्वी, आपण परिस्थिती आणिव्यक्तींच्या वागणुकीकडे तसेच आपल्या मनातील विचारांवर (संकल्प) लक्षदिले आहे याकडे आपण फक्त लक्ष दिले पाहिजे.जीवनाचा प्रवाह सतत बदलत असतो, एकमेकांना अत्यंत आनंद आणिदु: खासह पूरक असतो. अत्यंत आनंदाच्या मागे नेहमीच खूप दुःख असतेआणि ही चक्कर परत येते. हे एक अनंत चक्र आहे. आपल्या परिस्थितीआपल्या कर्मावर पूर्वनिर्धारित असतात, म्हणून नकारात्मक परिस्थितीदेखील असते, (शारीरिकदृष्ट्या) हे स्पष्टपणे टाळणे शक्य नाही, परंतुभावनिक आणि आध्यात्मिकरित्या स्वतःचे रक्षण करण्याचा आणिनकारात्मक परिस्थितीला फायदेशीर बनवण्याचा एक मार्ग आहे. आपणसतत चढउतारांच्या या सायकलपासून खरोखर बचाव शोधत आहात? तरसकारात्मक राहण्याची गुरुकिल्ली आहे. या जगात केवळ सकारात्मकताचतुम्हाला आनंद देईल, तर नकारात्मकता (नकारात्मकता) केवळ आपल्यालादु: खी करणार नाही तर आपणास नष्ट करेल. आपला प्रत्येक विचार हीयेणा the्या कार्याचे बीज आहे. मग आपण सकारात्मक का राहू नये? जेणेकरून तुम्हाला चांगले फळ मिळेल. जेव्हा आपण कठीण परिस्थितीतसकारात्मक विचार करता तेव्हा ते आपल्या कटू परिस्थितीला गोडगोष्टींमध्ये बदलू शकते. जेव्हा आपले मन सकारात्मक होते आपण दिव्यहोतात, कारण सकारात्मकता ही मनाची शुध्दीकरण असते आणि मनाचीशुद्धता ही अंतिम अवस्था असते. भगवान महावीर स्पष्ट करतात की जेसकारात्मक आहेत ते मोक्षात जातील, म्हणूनच नकारात्मकता दूर ठेवणे फारमहत्वाचे आहे.जेव्हा एखादी दुःखी परिस्थिती उद्भवते तेव्हा सकारात्मक असणे खूपकठीण आहे, मग आपण नकारात्मकतेला कसे सामोरे जाल जेणेकरून तेआपला नाश करीत नाही. नकारात्मक परिस्थितींनी ओतप्रोत पडणे तुम्हीकसे टाळाल? आपल्या परिस्थितीपेक्षा आपली परिस्थिती वेगळी ठेवण्यातआपण कसे हुशार असाल? आपण या सर्व छान गोष्टी कशा करता?एका दिवसासाठी आपण पहाल की मन वेगवेगळ्या परिस्थितीतकोणत्या प्रकारचे विचार आणि संकल्प करीत आहे. जरी मन नकारात्मकनिर्णय घेत असेल तर काळजी करू नका. त्वरित बदलण्याचा प्रयत्न करूनका. हा ठराव सकारात्मक असो की नकारात्मक याने काही फरक पडतनाही, पण हा ठराव कोण तयार करतो? आपण त्याबद्दल जागरूक असणेआवश्यक आहे. मी माझे स्वतःचे विचार निर्माण करीत आहे. आपणत्याबद्दल जागरूक असणे आवश्यक आहे. मी माझे स्वतःचे विचार निर्माणकरीत आहे. समजा मी उद्याची नोकरी गमावली किंवा इतर काही समस्याउद्भवली, परंतु त्या निमित्ताने माझ्या मनात ज्या प्रकारचे विचार येतात त्या मीस्वतः निर्माण करीत आहे.माझ्या ऑफिसमधील वरिष्ठांनी सर्वांसमोर माझ्यावर रागावले म्हणूनमला वाईट वाटले. सर्वांसमोर माझा अपमान करण्यात आला. अशा वेळीआपण सहसा विचार करतो की माझी चूक नव्हती. तरीही ते माझ्यावररागावले. कठोर परिश्रम करण्याचा अर्थ नाही. आपण कितीही प्रयत्न केलेतरी अधिकारी कधीही आनंदी होणार नाही. असे विचार आपल्याला दुःखीआणि निराश करतात. हे होण्यापूर्वी आपण आपले कार्य पाहू या किंवा मगविचार करू, त्यांनी माझ्या कार्याकडे काळजीपूर्वक पाहिले नाही. कदाचितआज अधिका of्याचा मूड बरोबर नसेल. मी त्यांच्याकडे जाईन आणित्यांचा मूड बरोबर असेल तेव्हा मी स्पष्टीकरण देईन. जेव्हा कोणीआपल्यावर रागावतो तेव्हा आपला अपमान होतो नाही पण त्यावेळी तिथेउपस्थित इतर लोक हे दृश्य पहात आहेत. कोण स्वत: वर नियंत्रण ठेवूशकतो आणि कोण करू शकत नाही हे त्यांना ठाऊक आहे. इतरांनीही मीमाझ्यासाठी जसा विचार केला तसाच विचार करेल. अशा वेळी माझीअंतर्गत स्थिती अबाधित राहिली तर माझ्या चेह on्यावर फक्त काहीप्रमाणात दुःखाची लहर दिसून आली नाही तर सर्व लोक माझ्याबद्दलसहानुभूतीने विचार करतील. अशा वेळी इतर लोक माझ्याबद्दल काय विचारकरतील याविषयी काळजी न करता मी काय विचार करेन? ती बाब विचारातघ्यावी. कारण लोक काय विचार करतील? मला माहित नाही, परंतु लोकमाझ्याप्रमाणेच विचार करतील. आपण सकारात्मक विचारांद्वारे निर्माण करूशकणारी शक्ती वातावरणात पसरते आणि व्यक्तींच्या विचारांवर परिणामकरते. अशा प्रकारे लोक माझे चांगले विचार करतात की नाही, परंतु सर्वप्रथम मी माझ्याबद्दल चांगले विचार निर्माण करतो. बोटीवर आपण असाविचार करू शकतो, त्याने अधिकारी म्हणून आपली भूमिका बजावली.मला असे वाटत असेल की अधिका I्याकडे माझे काही मूल्य नाही, मी आता काही नवीन करणार नाही. कारण आपण येथे करत असलेल्याकार्याचे कौतुक होत नाही. मी खूप कष्ट करतो, पण सर्वांसमोर माझाअपमान होणार आहे, मग इतके कष्ट का करावे? अशा नकारात्मक विचारांनीमी माझ्या टेबलावर किंवा माझ्या जागेवर जाऊन काम करण्यास सुरवातकरतो, मग नक्कीच कोणीतरी माझ्याशी चूक करेल. परंतु जर मला असेवाटते की मालक माझ्या आधी काय केले त्याबद्दल रागावले आहेत. पणआता मी नवीन काम काळजीपूर्वक करेन. पूर्वीचे अधिकारी विनाकारणमाझ्यावर रागावले होते.या वेळी त्यांना माझे कार्य आवडले की नाही ते पाहूया. पण आता अशावेळी आपण नकारात्मक विचार करणार नाही. आत्ता आपण एकाग्रतेने नवीनकार्य सुरू करू. मला चुकवू नका. मला वाटते की त्यांची देखील त्यांचीस्वतःची वेगळी समस्या असेल. अन्यथा जे काही कारणास्तव ते अडचणीतयेतील. अशा प्रकारे, जेव्हा आपण आपले मन विचलित करत नाही तेव्हाआपण केवळ इतरांवर दया करू शकतो. (थोडक्यात, रागावणार्‍याव्यक्तीवर त्वरित रागावणे याचा उलट परिणाम होतो. परंतु हे केवळआवश्यकच नाही तर आपल्या समोरच्या व्यक्तीने थोडा वेळ गप्प राहणेदेखील आवश्यक आहे.नकारात्मक व्यक्तींकडून सकारात्मक जीवन जगण्याची काहीउदाहरणे विचारात घेतल्यास अधिक योग्य ठरेल.​एका स्त्रीलाझोपायच्या आधी आपला रोजचा आनंद लिहिण्याची सवय होती. एका रात्रीत्याने लिहिले:.. * मला आनंद झाला की * ...माझा नवरा रात्रभर जोरात घोरतो कारण तो जिवंत आहे हे दाखवतेआणि मी त्याच्याकडे आहे. ही देवाची कृपा आहे... * मला आनंद झाला की * ...​वीज, गॅस, पेट्रोल, पाणी आदी बिले दरमहा भराव्या लागतात. हेदर्शविते की मी या सर्व गोष्टी वापरतो - माझ्याकडे त्या आहेत. त्याशिवायआयुष्य किती कठीण असेल ..? ही देवाची कृपा आहे. .. * मला आनंद आहे की * ...दिवस संपल्यावर कंटाळा आला आहे, मला वाईट वाटते. यामागचेकारण म्हणजे दिवसभर कष्ट करण्याचे माझे सामर्थ्य आणि धैर्य आहे. हीदेवाची कृपा आहे. .. * मला आनंद आहे की * ...मला दररोज माझे घर झाडून घ्यावे लागेल, माझे खिडक्या आणि दारेस्वच्छ कराव्यात. देवाचे आभार माना माझे स्वतःचे घर आहे! ही देवाची कृपाआहे. ज्यांचे स्वतःचे घर आणि डोक्यावर छप्पर नाही त्यांचे काय होईल ..? .. * मला आनंद आहे की * ...मी वेळोवेळी आजारी पडतो. बर्‍याच वेळा मी ठीक असतो ना? हीदेवाची कृपा आहे... * मला आनंद आहे की * ...​दरवर्षी जेव्हा सण येतात तेव्हा पाकीट भेटवस्तू देण्यामध्ये रिकामेअसते. हे दर्शविते की माझे माझे प्रियजन, माझे सासरे, नातेवाईक, मित्रज्यांना मी भेटी देऊ शकतो. नाही तर आयुष्य किती कंटाळवाणे आहे ..! हीदेवाची कृपा आहे. .. * मला आनंद आहे की * ...​गजर वाजवण्यासाठी मला दररोज उठले पाहिजे. याचा अर्थ असा आहेकी दररोज नवीन सकाळ पहाण्याचे माझे भाग्य आहे. ही देवाची कृपा आहे. जीवन जगण्याच्या या सूत्राची अंमलबजावणी करुन आपण स्वतःचेआणि स्वतःचे जीवन सुखी - शांत आणि अधिक जगण्यासारखे केले पाहिजे. मोठ्या किंवा लहान कोणत्याही संकटात सुख शोधले पाहिजे आणि * देवाचेआभार * जीवन आनंदी केले पाहिजे .... Dipak Chitnis (DMC)dchitnis3@gmail.com